АР ТҮРДҮҮ ГЕНОТИПТЕГИ ЖАНА ЖАШТАГЫ ТОПОЗ-БУКАЛАРДЫН СОЙГОНДОГУ ЖЫЙЫНТЫГЫ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948610_2024_2_19Ачкыч сөздөр:
yak breeding, yak bulls, slaughter results, fresh carcass weight, carcass yield, internal fat mass, lard yield, slaughter weightАннотация
Макалада ар кандай генотиптеги жана курактагы топоз букаларынын контролдук союунун натыйжалары жана союу продуктыларынын түшүмү боюнча материалдар берилген. Топоздор Кыргызстандын бийик тоолуу шартына ыңгайлашкан уникалдуу жаныбарлар катары арзан, экологиялык жактан таза эт өндүрүү үчүн эбегейсиз чоң резервди түзөт. Союуга чейинки тирүү салмагы 112,6 кг, же 53,5%, жаңы эттин салмагы 58,3 кг (59,9%), эттин түшүмдүүлүгү 1,9% көп болгон. Кошумча продуктылардын түшүмү, анын ичинде. I категория 1,0 кг (22,2%), II категория 11,55 кг (44,4%), бардык союлган азыктар 71,15 кг (55,2%) ашты. Теринин салмагы күрөң түрүнө караганда 16,9 кг (207,0%) көп болгон. 18 айлык кара генотиптеги жаныбарлар эт продуктуулугу жана союлган продуктылар боюнча күрөң генотиптен бир кыйла жогору. Топоздун 42 айлыгында союуга чейинки тирүү салмагы жана союлган продукциянын түшүмдүүлүгү топоздун бардык генотиптери боюнча бирдей болгон. Анализдин маалыматтарынан кара генотипке салыштырмалуу күрөң генотиптеги жаныбарлар эрте жетилгени көрүнүп турат. Бирок, кара генотиптеги топоздор салмактуу, эт формасы жакшыраак.
Библиографиялык шилтемелер
Элеманова Р.Ш., Коджегулова Д.А., Джуманалиева А.Э., Алыбаев К.М., Кубатбеков Т.С., Абдурасулов А.Х., Узакбаев Т.М., Мамаев С.Ш., Касмалиев М.К., Санитарно - гигиническая оценка мяса новой породы и типа яков в Кыргызстане. Вестник Ошского государственного университета. Сельское хозяйство: агрономия, ветеринария и зоотехния. 2023. № 2. С. 44-51. DOI: https://doi.org/10.52754/16948696_2023_2_5
Абдурасулов А.Х., Касмалиев М.К., Муратова Р.Т., Халмурзаев А.Н. топоз жана эт багытындагы уй чарбасында жайыттарды сарамжалдуу пайдалануу, Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Айыл чарба: агрономия, ветеринария жана зоотехния. 2022. № 1. С. 6-13. DOI: https://doi.org/10.52754/16948696_2022_1_1
Мастов А.Дж., Рузиев Т.Б., Абдурасулов А.Х., Адаптационные способности коров различных генотипов в условиях влияния высоких температур среды, Вестник Ошского государственного университета. 2021. № 1-2. С. 374-381.
Абдурасулов А.Х., Мадумаров А.К., Муратова Р.Т., Кубатбеков Т.С., Жумаканов К.Т., Токтосунов Б.И., Мырзакматов У.А. Сохранение и совершенствование генетических ресурсов сельскохозяйственных животных Киргизии, Аграрный вестник Юго-Востока. 2020. № 1 (24). С. 26-28.
Абдурасулов А.Х., Ногоев А.И., Жумаканов К.Т., Кыдырмаев А.К., Этапы создания и совершенствования кыргызского мясного типа крупного рогатого скота, Вестник мясного скотоводства. 2017. № 3 (99). С. 44-48.
Абдурасулов А.Х., Мадумаров А.К., Муратова Р.Т., Кубатбеков Т.С., Жумаканов К.Т., Токтосунов Б.И., Мырзакматов У.А., Сохранение и совершенствование генетических ресурсов сельскохозяйственных животных Киргизии, Аграрный вестник Юго-Востока. 2020. № 1 (24). С. 26-28.
Джаныбеков А.С., Муратова Р.Т., Абдурасулов А.Х., Кубатбеков Т.С., Эффективность производства говядины при использовании импортных пород и местных ресурсов скота Кыргызстана, Известия Оренбургского государственного аграрного университета. 2021. № 4 (90). С. 240-244.
Отаров А.И., Жашуев Ж.Х. Перспективы развития яководства в Кабардино-Балкарской Республике, Вестник мясного скотоводства. 2015. № 4 (92). С. 149-152.
Чысыма Р.Б., Хозяйственно-биологические особенности яков в различных экологических условиях Республики Тыва, Автореферат диссертации на соискание ученой степени доктора биологических наук, Новосибирск 2006, С. 40.
Маматкалыков П.М., Абдурасулов А.Х., Муратова Р.Т., Кубатбеков Т.С., Состояние яководства и повышение их продуктивности, Вестник Ошского государственного университета. 2020. № 1-2. С. 100-105.
Состояние яководства и повышение их продуктивности / П. М. Маматкалыков, А. Х. Абдурасулов, Р. Т. Муратова, Т. С. Кубатбеков // Вестник Ошского государственного университета. – 2020. – № 1-2. – С. 100-105. – EDN: QTIAIB.