КЫРГЫЗСТАНДЫН АЙЫЛ ЧАРБАСЫН ӨНҮКТҮРҮҮНҮН ТЕОРИЯЛЫК НЕГИЗДЕРИ ЖАНА ТУРУКТУУ АГРАРДЫК ӨНҮГҮҮ ЖОЛДОРУ: КӨЙГӨЙЛӨР, МҮМКҮНЧҮЛҮКТӨР ЖАНА СТРАТЕГИЯЛАР

Авторлор

  • Топчубай Култаев Ош мамлекеттик университети
  • Эрмек Исманов Б. Сыдыков атындагы Кыргыз-Өзбек Эл аралык университети https://orcid.org/0009-0007-4756-5710

DOI:

https://doi.org/10.52754/16948610_2025_2_13

Ачкыч сөздөр:

илимий теория, органикалык продукция, агрономия, мал таануу, дыйканчылык, таза продукция, комплекстүү ыкма, фермер

Аннотация

Бул макалада Кыргызстандын айыл чарбасын өнүктүрүү боюнча илимий теориялык негиздердин калыптанышы жана анын өнүгүү жолдору кеңири талданган. Айыл чарба – өлкө экономикасынын маанилүү тармагы болуп, дыйканчылык, мал таануу, агрономия сыяктуу негизги багыттарды камтыйт. Кыргызстандын айыл чарбасында азыркы учурда органикалык продукция өндүрүү, таза продукция менен эл аралык рынокко чыгуу маселелери өзгөчө мааниге ээ болууда. Илимий изилдөөлөрдө комплекстүү ыкма колдонулуп, тарыхый-экономикалык анализ, салыштырмалуу изилдөө жана системалык мамиле аркылуу айыл чарбанын негизги көйгөйлөрү жана алардын чечүү жолдору иликтенди. Айыл жерлериндеги социалдык-экономикалык маселелер, материалдык-техникалык базанын жетишсиздиги, мамлекеттик колдоонун жетимсиздиги сыяктуу көйгөйлөрдү чечүү үчүн дыйкандарды жана фермерлерди колдоо зарыл экени белгиленди. Мындан сырткары, фермерлерди жана дыйкандарды бириктирүү аркылуу аларды атаандаштыкка жөндөмдүү кылуу, таза жана органикалык продукция өндүрүү, экологиялык коопсуздукту сактоо максатында инновациялык технологияларды киргизүү маселелери да каралды.

Библиографиялык шилтемелер

Осмонов, Ө. (1994) Эгемен Кыргызстандын агрардык саясаты. http://students.com.kg/publ/taryh/ehgemend_kyrgyzstandyn_agrardyk_sajasaty/3-1-0-231

Балбаков, М. Б. (1996). Аграрные реформы в условиях переходного периода к рынку (Ч. 1). Бишкек: Сборник научных трудов.

Абдымаликов, К. А. (2010). Кыргызстандын экономикасы (б. 87–88). Бишкек: Бийиктик.

Костюк, А. (2004, май). Кыргыз Республикасынын 2010-жылга чейинки агрардык саясатынын негизги багыттары. Кыргыз Республикасы: Жаңы Чектер, (2)6, 7–12. ISSN 1694-5077.

Исманалиев, К. И. (2020). Шериктештик шартта агро өнөржай комплексин өнүктүрүүнүн артыкчылыктуу багыттары. Экономикалык илимдердин суроолору, (3)103, 9. [Электрондук ресурс].

Исманалиев, К. И. (2015). Айыл чарба ишканаларына мамлекеттик финансылык жардам көрсөтүүлөрдүн эсебин уюштуруу. Кыргызстандын жогорку окуу жайларынын кабарлары, (10), 78–80. [Электрондук ресурс].

Исманалиев, К. И., Токошева, Ж. А., Пайысбекова, К. Т., Адиева, С. К. (2021). Иш менен камсыз кылуу жана эмгек рыногу: Кыргыз Республикасындагы экономикалык жана социалдык көйгөйлөр. Экономика, 2(49), 24–28. ISSN 2410-289X

Орозонова, А. А., Акматалиев, Т. А., Сеиткожиева, М. У. (2019). Перспективы развития сельского хозяйства Кыргызской Республики. Экономические отношения, (9), 833–854. DOI: https://doi.org/10.18334/eo.9.2.40564

Рыскулбеков, И. А. Экономический потенциал аграрного сектора экономики Таласской области: проблемы и перспективы его развития в условиях интеграции / И. А. Рыскулбеков // Вестник Ошского государственного университета. – 2023. – № 3. – С. 113-122. – DOI 10.52754/16948610_2023_3_13. – EDN IJPKHT. DOI: https://doi.org/10.52754/16948610_2023_3_13

Убайдуллаев, М. Б. Некоторые экономические проблемы и перспективы развития агропромышленного комплекса Кыргызстана на современном этапе / М. Б. Убайдуллаев, Н. А. Аматов, Т. Т. Маматбеков // Вестник Ошского государственного университета. – 2024. – № 1. – С. 155-164. – DOI 10.52754/16948610_2024_1_14. – EDN MYSWAB. DOI: https://doi.org/10.52754/16948610_2024_1_14

Национальный статистический комитет Кыргызской Республики. (2008). Сельское хозяйство Кыргызской Республики 2005–2007 гг. Бишкек.

Купуев, П. К. (2017). Обоснование системы территориально-административного управления аграрным сектором Кыргызстана. NovaInfo, (63), 186–191.

Элеманова, Р. Т. Чүй облусунун айыл чарбасы / Р. Т. Элеманова // Вестник Ошского государственного университета. – 2025. – No. 1. – P. 172-185. – DOI 10.52754/16948610_2025_1_15. – EDN SHKWXW. DOI: https://doi.org/10.52754/16948610_2025_1_15

Жүктөөлөр

Жарыяланды

2025-06-25

Кандай шилтеме берүү керек

Култаев , Т., & Исманов , Э. (2025). КЫРГЫЗСТАНДЫН АЙЫЛ ЧАРБАСЫН ӨНҮКТҮРҮҮНҮН ТЕОРИЯЛЫК НЕГИЗДЕРИ ЖАНА ТУРУКТУУ АГРАРДЫК ӨНҮГҮҮ ЖОЛДОРУ: КӨЙГӨЙЛӨР, МҮМКҮНЧҮЛҮКТӨР ЖАНА СТРАТЕГИЯЛАР. Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы, (2), 143–154. https://doi.org/10.52754/16948610_2025_2_13

Саны (чыгарылыш)

Бөлүм

ЭКОНОМИКА