ОШ РЕСПУБЛИКАЛЫК ПСИХИАТРИЯ ЖАНА НАРКОЛОГИЯ БОРБОРУНУН МААЛЫМАТТАРЫНА КАРАТА ПСИХИКАЛЫК ЖАНА ЖҮРҮМ-ТУРУМ БУЗУЛУУСУНУН ТАРАЛЫШЫ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948610_2024_2_1Ачкыч сөздөр:
consultations, primary morbidity, mental and behavioral disorders, mental health, prevalenceАннотация
Калктын психикалык саламаттыгынын абалы эң маанилүү медициналык-социалдык көйгөйлөрдүн бири болуп саналат. Психикалык ден соолукту коргоо Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2018-2030-жылдарга калктын психикалык саламаттыгын коргоо программасынын, 2030-жылга чейин Туруктуу өнүктүрүү максаттарынын ж.б. приоритеттүү багыты болуп саналат. Көптөгөн илимпоздор психикалык бузулуулардын жана жүрүм-турумдун бузулушунун негизги учурларынын көбөйүшүн белгилешет, бул оорунун пайда болушун анализдөөнүн жана бул патологиянын чалдыгууларын азайтуунун жолдорун издөөнүн маанилүүлүгүн талап кылат. Изилдөөнүн максаты: Кыргыз Республикасынын Ош областында жана Ош шаарында психикалык бузулуулардын жана жүрүм-турумдун бузулушунун биринчилик чалдыгуусунун жана таралышынын өзгөчөлүктөрүн аныктоо. Ош облусунда 2018 жана 2019-жылдары кайрылуулардын жана консультациялардын көбөйүшү, 2020 жана 2021-жылдары кыскаруу тенденциясы аныкталган. Ош шаарында психикалык оорулардын таралышы 2019 жана 2020-жылдары өсүү тенденциясын түзсө, 2018 жана 2021-жылдары төмөндөгөн. 2019 жана 2021-жылдары бейтаптарга консультациялар кескин көбөйгөн.
Библиографиялык шилтемелер
Акпышаров Н. Т. Совершенствование психиатрической помощи как наиболее актуальной проблемы общественного здравоохранения // Бюллетень науки и практики. 2020. Т. 6. №5. С. 184-194. https://doi.org/10.33619/2414-2948/54/22 DOI: https://doi.org/10.33619/2414-2948/54/22
Программа Правительства Кыргызской Республики по охране психического здоровья населения Кыргызской Республики на 2018-2030 годы. Утверждена
постановлением Правительства Кыргызской Республики от 1 марта 2018 года № 119. http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/11840
Цели в области устойчивого развития. ООН. 2015. https://www.un.org/sustainabledevelopment/ru/
Демчева Н.К., Яздовская А.В., Николаева Т.А. Динамика заболеваемости психическими расстройствами городского и сельского населения Российской Федерации в 1991–2018 гг. Вестник неврологии, психиатрии и нейрохирургии. 2019; https://panor.ru/magazines/vestnik-psikhiatrii-nevrologii-i-neyrokhirurgii/numbers/701.html#
Скрипов В.С, Есина К.М. Комплексная оценка заболеваемости психическими расстройствами и расстройствами поведения в динамике за период 2015-2019 гг. в Российской Федерации. Социальные аспекты здоровья населения. 2021; 67(4), C. 8.
Чернов П.Д., Ляшковская С.В., Фрейзе В.В., Есина К.М., Скрипов В.С., Семенова Н.В. Заболеваемость психическими расстройствами населения Северо-Западного федерального округа в 2016-2018 гг.: статистические материалы. Диагностика и лечение психических и наркологических расстройств: современные подходы. 2019; C. 398–463.
Toubasi A.A, AbuAnzeh R.B, Tawileh H. et al. A meta-analysis: The mortality and severity of COVID-19 among patients with mental disorders. Psychiatry Res. 2021;299:113856. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2021.113856 DOI: https://doi.org/10.1016/j.psychres.2021.113856
Жакупова, Г. С. Проблемы семейного воспитания детей с задержкой психического развития / Г. С. Жакупова // Вестник Ошского государственного университета. – 2021. – Т. 2, № 4. – С. 145-154. – DOI: 10.52754/16947452_2021_2_4_145. – EDN: FXDDVU. DOI: https://doi.org/10.52754/16947452_2021_2_4_145
Мырзалиева, Т. Ж. табигый кырсыктардын кесепеттерин жоюуда социалдык кызматкерлердин ролу / Т. Ж. Мырзалиева, А. К. Каныбекова // Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Тарых. – 2023. – No. 2(3). – P. 49-54. – DOI: 10.52754/1694867X_2023_2(3)_7. – EDN: YUTWGT. DOI: https://doi.org/10.52754/1694867X_2023_2(3)_7