Kırgızistan’da Ahmet Yesevî Çalışmaları
DOI:
https://doi.org/10.52754/16947673_2020_28_1Ключевые слова:
Hoca Ahmet Yesevî, Yesevîlik, Kırgızistan, Ṣūfism, TasavvufАннотация
Hoca Ahmet Yesevî, Orta Asya’daki önemli Türk topluluklarından olan Kırgızlar üzerinde, yaşadığı çağdan günümüze, son derece etkili olmuş önemli bir şahsiyettir. Ahmet Yesevî’nin hikmetleri, Kırgızlar arasında nesilden nesile aktarılan kutsal bir emanet olarak görülmüştür. Bu makalemizde; Kırgızların gerek bağımsızlık mücadelelerinde gerekse de milli kimliklerini muhafaza edebilmelerinde tarih boyunca önemli bir değer olarak gördükleri Ahmet Yesevî’ye/Yesevîlik’e dair, kitap, makale ve bildiri düzeyinde Kırgızistan’da yapılan çalışmalar incelenmiştir. Bu çalışmalarda; Ahmet Yesevî’nin hayatı, tasavvufî şahsiyeti, düşünce dünyası, hikmetlerin metni ve içeriği, bunların Türk dili ve edebiyatı üzerindeki etkileri, Ahmet Yesevî’nin Kırgızlar üzerindeki tesiri ve Kırgız kültüründeki yeri gibi konular ele alınmaktadır. Bu yayınların önemli bir bölümünde dikkat çeken bir başka husus ise Ahmet Yesevî’nin Cazı’da/Özkent’te doğduğu düşüncesinin savunulmasıdır.
Библиографические ссылки
ABDIRAZAK Uulu, Kimsenbay, Cazılık Kul Koco Akmat (Koca Ahmet Yessevi) (Cazılı Kul Hoca Ahmet), Editör: Prof. Dr. Kadirali Konkobayev, Bişkek 2014.
AKMATALİEV, Abdıldacan (Melis), “Kulkocoakmat-Ahmet Yesevi ”, Kırgız Adabiyatı: Tarıh cana Mezgil, Avrasya Cayıncılık, Bişkek 2010, s. 97-98.
COŞAR, Hakan; Çuhadar, Cengiz, “Dîvân-ı Hikmet Geleneğinin 19. Yüzyıl Kırgız Temsilcileri”, Kastamonu Üniversitesi VI. Uluslararası Şeyh Şaban-ı Velî Sempozyumu (Yesevîlik), Kastamonu 2018, s. 715-723.
ERMATOV, Egemberdi, Hikmetler Kitebi-Nasaat Kitebi (Hikmetler Kitabı-Nasihat Kitabı), Biyiktik, Bişkek 2008.
GÖKÇE, Ferhat, “İlahiyat Alanında Kırgızca Tercüme-Te’lif Eserler”, Oş Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İlmî Dergisi, 22. sayı, 2017, s. 6-35.
GÖKTAŞ, Vahit, “Kırgızistan’da Dini Yayınlar”, Araşan Sosyal Bilimler Enstitüsü İlmî Dergisi, 15-16, Bişkek 2013, s. 99-112.
GÜNGÖR, Ahmet, “Kırgızlarda Kartalla Avcılık Geleneği”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 51, 2014, s. 319-339.
Hoca Ahmet Yesevî-Dîvân-ı Hikmet, Tercüme: Moldo Sabır Dosbol Uulu, Türkiye Diyanet Vakfı-Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi Yayınları, Bişkek 2019.
JUSUBALİEV, Ali, “Kaybolmaya Başlayan Yesevi İzbasarları-Laçiler”, 4. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, Ankara 2013, s. 301-308.
JUSUBALİEV, Ali, “Yesevîlik”, Kırgızların Müslümanlaşma Tarihi, TDV-OŞMU İlahiyat Fakültesi Yayınları, Bişkek 2016, s. 170-184.
KADYROV, Mederbek, “Kırgızların İslam’ı Kabulünde Yeseviliğin Rolü ve Kırgız Kültüründeki Yeri”, Oş Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İlmî Dergisi, sayı: 24, 2018, s. 35-44.
KALBERDİEV, Abdilaziz, “Ahmet Yesevî Temelli Kırgız Zamancı-Ozanlar Geleneğinin XVIII-XIX. Asırda Yeniden Teşekkülü”, I. Uluslararası Hoca Ahmed Yesevi Sempozyumu Bildirileri, Ankara 2017, s. 283-293.
ÖMÜRALİYEV, Çoyun, “Cazılık Kulkcakmat ce Koco Ahmed Yesevi Cönünde Söz”, Ala-Too Dergisi, Sayı: 10, s. 65-81, 1990.
ÖZKÖSE, Kadir, “Ahmed Yesevi’nin Hikmetlerinde Dört Kapı ve Kırk Makam Anlayışı”, Akademiar Dergisi, yıl: 2017 (Haziran), sayı: 2, s. 99-133.
YAMAN, Ali, “Kırgızistan’da Bilinmeyen Yesevi İzbasarları ‘Laçiler’”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Bahar 2004/29, s. 33-47.
ZEYBEK, Namık Kemâl, Ahmed Yesevî Colu Cana Hikmetter (Ahmet Yesevi Yolu ve Hikmetler), Çeviren: Baktıgül Kalambekova, Ay Basım, Ankara 2003.
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2020 Научный журнал теологического факультета ОшГУ
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
