БАЛДАРДАГЫ БРОНХИЯЛЫК АСТМА: ӨНҮГҮП КЕЛЕ ЖАТКАН ӨЛКӨЛӨРДӨ АРАКЕТКЕ ЧАКЫРУУ

Авторлор

  • Айжан Нурлановна Оморова Ош мамлекеттик университети https://orcid.org/0000-0002-0775-6738
  • Гульназ Женишбаевна Осмонова Ош мамлекеттик университети
  • Мохд Файзан Сиддики Ош мамлекеттик университети https://orcid.org/0000-0001-6634-076X
  • Мд Ажар Шадаб Ош мамлекеттик университети

DOI:

https://doi.org/10.52754/16948831_2024_2(4)_6

Ачкыч сөздөр:

бронхиалдык астма, өнүгүп келе жаткан өлкөлөр, саламаттыкты сактоо мүмкүнчүлүгү, экологиялык триггерлер, балалык астма, астма диагнозу

Аннотация

Төмөн ресурстар жана начар саламаттыкты сактоо инфраструктурасы так диагноз коюуга жана дарылоого тоскоол болгон начар өнүккөн өлкөлөрдө балдардын бронхиалдык астмасы коомдук саламаттыкты сактоонун олуттуу көйгөйү болуп саналат. Балдардын ден соолугуна жана жашоо сапатына бул бузулуу олуттуу коркунуч келтирет, ал жөтөлүү, дем алуусу жана кайра-кайра ышкыруу менен мүнөздөлөт, өзгөчө айлана-чөйрөнүн булганышы жана абанын сапатынын начардыгы менен айкалышканда. Балдардын эрте башталышы жана социалдык-экономикалык жактан жакыр аймактарда жогорку жыштыгы баса белгилегендей, максаттуу дарылоо абдан зарыл. Оңой жеткиликтүү диагностикалык жабдууларды, дарылоону жакшыраак тандоону жана коомчулуктун билимин талап кылган бул талдоо жакыр өлкөлөрдө астма терапиясындагы маанилүү кемчиликтерди ачыкка чыгарат. Балдар астмасынын жүгүн азайтуу жана жабыркаган балдар үчүн натыйжаларды жакшыртуу саламаттыкты сактоого көбүрөөк инвестиция салуудан жана астма менен байланышкан коомдук саламаттыкты сактоо долбоорлоруна көбүрөөк басым жасоодон көз каранды.

Библиографиялык шилтемелер

T. D, G. E, P. M, G. G, and K. G, “The effect of manual therapy on diaphragm function in adults with asthma: Protocol for a randomized controlled trial,” F1000Research, vol. 12, Mar. 2024, doi: 10.12688/f1000research.141455.2.

T. M, G. Jr, H. M, L. S, and H. Pj, “6-month neurological and psychiatric outcomes in 236 379 survivors of COVID-19: a retrospective cohort study using electronic health records,” Lancet Psychiatry, vol. 8, no. 5, May 2021, doi: 10.1016/S2215-0366(21)00084-5.

G. A. Roth et al., “Global, Regional, and National Burden of Cardiovascular Diseases for 10 Causes, 1990 to 2015,” J. Am. Coll. Cardiol., vol. 70, no. 1, pp. 1–25, Jul. 2017, doi: 10.1016/j.jacc.2017.04.052.

C. Huang et al., “Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China,” The Lancet, vol. 395, no. 10223, pp. 497–506, Feb. 2020, doi: 10.1016/S0140-6736(20)30183-5.

V. Bosch Castells et al., “Pediatric Respiratory Hospitalizations in the Pre-COVID-19 Era: The Contribution of Viral Pathogens and Comorbidities to Clinical Outcomes, Valencia, Spain,” Viruses, vol. 16, no. 10, p. 1519, Sep. 2024, doi: 10.3390/v16101519.

E. M. Mirrakhimov et al., “The association of leptin with dyslipidemia, arterial hypertension and obesity in Kyrgyz (Central Asian nation) population,” BMC Res. Notes, vol. 7, p. 411, Jun. 2014, doi: 10.1186/1756-0500-7-411.

K. Y et al., “Induction of interferon-gamma-inducible protein 10 by SARS-CoV infection, interferon alfacon 1 and interferon inducer in human bronchial epithelial Calu-3 cells and BALB/c mice,” Antivir. Chem. Chemother., vol. 20, no. 4, Mar. 2010, doi: 10.3851/IMP1477.

L. Lupi, A. Vitiello, C. Parolin, A. Calistri, and A. Garzino-Demo, “The Potential Role of Viral Persistence in the Post-Acute Sequelae of SARS-CoV-2 Infection (PASC),” Pathog. Basel Switz., vol. 13, no. 5, p. 388, May 2024, doi: 10.3390/pathogens13050388.

T. D. Rozen, “Daily persistent headache after a viral illness during a worldwide pandemic may not be a new occurrence: Lessons from the 1890 Russian/Asiatic flu,” Cephalalgia, vol. 40, no. 13, pp. 1406–1409, Nov. 2020, doi: 10.1177/0333102420965132.

Факторы, влияющие на риск развития бронхиальной астмы у детей в Кыргызской Республике / Ш. А. Сулайманов, М. Б. Жуманалиева, Ж. К. Муратова, А. Ш. Сулайманова // Вестник Ошского государственного университета. – 2020. – № 2-5. – С. 79-85. – EDN ZHZLAB.

Динамика заболеваемости болезнями органов дыхания среди населения Ошской области по данным ОМОКБ / А. А. Алибаева, Ф. Т. Рысматова, Г. О. Омаралиева [и др.] // Вестник Ошского государственного университета. – 2024. – № 2. – С. 21-30. – DOI 10.52754/16948610_2024_2_3. – EDN IDCQKR.

Жүктөөлөр

Жарыяланды

2024-12-24

Кандай шилтеме берүү керек

Оморова, А. Н., Осмонова, Г. Ж., Сиддики, М. Ф., & Шадаб, М. А. (2024). БАЛДАРДАГЫ БРОНХИЯЛЫК АСТМА: ӨНҮГҮП КЕЛЕ ЖАТКАН ӨЛКӨЛӨРДӨ АРАКЕТКЕ ЧАКЫРУУ. Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Медицина, (2(4), 40–46. https://doi.org/10.52754/16948831_2024_2(4)_6