КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНДАГЫ ГЕНДЕРДИК ЗОМБУЛУКТУН КӨЙГӨЙЛӨРҮ

Авторлор

  • Парайдин уулу Шайлообек Ош мамлекеттик университет
  • Пазылов Кутманбек Ош мамлекеттик университет

DOI:

https://doi.org/10.52754/16948661_2025_1(6)_30%20

Ачкыч сөздөр:

гендердик зомбулук, Кыргызстан, үй-бүлөлүк зомбулук, ала качуу, аялдардын майыптыгы, алдын алуу чаралары, сот адилеттигине жетүү

Аннотация

Изилдөө Кыргыз Республикасындагы (КР) гендердик зомбулуктун негизги маселелерине арналган: үй-бүлөлүк зомбулук, ала качуу (ала качуу), сексуалдык зомбулук, майып аялдарга карата зомбулук. 2024-жылы аялдарга карата зордук-зомбулуктун токсон учуру барган сайын өсүп бараткан тенденцияны белгилейт: БУУ Аялдар уюмунун маалыматы боюнча, үй-бүлөлүк зомбулуктун 14 293 учуру катталган, бул 2023-жылга салыштырмалуу 37% көп (eca.unwomen.org). Көйгөй отчеттуулуктун төмөндүгү, мыйзамдуулуктун начардыгы, маданий стереотиптер жана гендердик дискриминация менен татаалдашат. Анализ жана сунуштар берилген: мыйзамдык базаны бекемдөө, кризистик борборлорду түзүү, кадрларды даярдоо, медиа кампаниялар ж.б.. Макала статистикалык маалыматтарга, изилдөөлөргө (2015–2025), эл аралык рекомендацияларга жана улуттук баяндамаларга негизделген.

Библиографиялык шилтемелер

UN Women. Gender Equality Profile: Kyrgyzstan, 2025.

Human Rights Watch. “Abused by Relatives, Ignored by the State”, 2023.

Equality Now. Report on Women with Disabilities, 2022.

Министерство внутренних дел Кыргызской Республики. Отчёт о правонарушениях, 2024.

Закон Кыргызской Республики «О защите от семейного насилия», 2017.

ЮНФПА. Гендерное насилие и пандемия COVID-19 в Центральной Азии, 2021.

Журнал «Гендер в Центральной Азии». Вып. №1, 2024.

Интервью с сотрудниками кризисного центра «Сезим». Бишкек, 2023.

Russell Kleinbach et al. "Ala Kachuu — Bride Kidnapping in Kyrgyzstan". Central Asian Survey, 2020.

OSCE Gender Unit. “Addressing Violence against Women in Central Asia”, 2022.

Жүктөөлөр

Жарыяланды

2025-06-25

Кандай шилтеме берүү керек

Шайлообек, П. у., & Кутманбек , П. (2025). КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНДАГЫ ГЕНДЕРДИК ЗОМБУЛУКТУН КӨЙГӨЙЛӨРҮ. Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Укук, (1(6), 193–197. https://doi.org/10.52754/16948661_2025_1(6)_30