КУЙБЫШЕВ ТУКУМУНДАГЫ АР КАНДАЙ ИЧИ ТУКУМДУК ТИПТЕГИ КОЙЛОРДУН ӨНДҮРҮМДҮҮЛҮГҮ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948696_2025_2(11)_5Ачкыч сөздөр:
койлор, интригация, тирүүлөй салмак, жүн кыркмасы, жүн продуктуулугуАннотация
Авторлор продуктуу сапаттары жакшырган малдын перспективдүү породанын ичиндеги түрлөрүн аныктоо учун Саратов областындагы Куйбышев койлорунун продуктуулугун асылдандырууну изилдешкен. Изилдөөнүн максаты – Поволжьенин Саратов областында порода ичиндеги селекциясын колдонуу менен Куйбышев койлорун жакшыртуунун ыкмаларын изилдөө жана негиздөө. Изилдөөлөр жалпы кабыл алынган ыкмаларды эске алуу менен жүргүзүлгөн. Куйбышев койлорун жупташтырууда белгилуу порода ичиндеги типке четтеген малдар шарттуу тандалып алынган – койлор эт-жүндүү, кочкорлор эт тибине кирген. Жупташкандан кийин алынган төлдөр төмөнкүдөй топторго тандалып алынган: I – эт жана жүн тукумундагы продуктуу түрү; II – эт. Кунардуулугун баалоодо эт жана жүн тибиндеги жаш малдын этке караганда артыкчылыгы аныкталды. Эт багытындагы койлордун тирүүлөй салмагы эт-жүн тибиндегилерге караганда 5,0 %га жогору, ал эми эт-жүн тибиндеги төлдөр кир жүн алуу боюнча этке салыштырганда 2,50 % ашып кеткен (P≥0,99). Эт-жүн тибиндеги жаш малдар этке караганда таза булалуулугу боюнча 4,08 %га, жүндөн 10,47 %га (P≥0,999) көп. Эки тукумдагы продуктуу түрдөгү койлордун жүн буласы 50 (29,1-31,0 мкм) сапатка туура келген. Ошентип, эт тибиндеги аналогдорго салыштырмалуу жүн уяңдыгынын эң жакшы бирдейлиги эт-жүн тибиндеги тукуму менен мүнөздөлгөн. Эт-жүн тибиндеги койлордун табигый жүнүнүн узундугу эт багытындагыларга салыштырмалуу 1,29 см көп болгон (P≥0,999). Эт продуктуу тибиндеги жаш малдын жүнү сейрек, жүнүнүн тыгыздыгы төмөн, анын курамында механикалык аралашмалар 1,85 % көп, тер азыраак болгон. эт-жүндү туудурган тибиндеги койлорду эт өндүрүүчүлөр менен жупташтырууну жакшыртуучу селекциялык метод деп эсептөөгө болот Ошентип, Поволжьедеги Саратов областынын Куйбышев койлору менен мындан аркы селекциялык иштерди жүргүзүү учун тирүүлөй салмак боюнча гана эмес, жундун параметрлери боюнча да селекция жүргүзүү талап ылайык.
Библиографиялык шилтемелер
Anisimova, E.I. (2020). Features of the exterior of cows of different intrabreed types. Agrarian Russia, 3, 18-21. doi: 10.30906/1999-5636-2020-3-18-21.
Efimova, N.I., & Shumaenko, S.N. (2023). Productive features of sheep in intra- and interline selection of the Russian meat merino breed. Agricultural Journal, 3(16), 60-67. doi: 10.48612/FARC/2687-1254/006.3.16.2023.
Gagloev, A. Ch., Negreeva, A.N., & Musaev, F.A. (2021). Using sheep selection to improve the nutritional value of lamb. Agrarian Science, 354(11-12), 63-67. doi: 10.32634/0869-8155-2021-354-11-12-63-67.
Gagloev, A. Ch., Yuldashbaev, Yu.A., Musaev, F.N., Semenov, V.N., Fayzullaev, F.N., Churaev, A.N., Ananyeva, T.N., Pakhomova, E.N., & Yuldashbayeva, A.Yu. (2023). Sheep breeding, textbook. Moscow: Lan.
Gerasimov, A.A. (2022). Productivity of lambs of the Kuibyshev breed of different origin. (PhD dissertation, “Federal Scientific Centre for Animal Husbandry – VIZ named after Academician L.K. Ernest”, Moscow, Russia).
Grekova, I.E., & Rudak, A.N. (2023). Zootechnical assessment of productivity of sheep of semi-fine wool breeds of Belarusian selection. Scientific Notes of the Vitebsk State Academy of Veterinary Medicine, 59(4), 69-73. doi: 10.52368/2078-0109-2023-59-4-69-74.
Kalashnikov, A.P., Kleimenov, N.I., & Bakanov, V.N. (2003). Norms and rations of feeding farm animals: Reference. Moscow: Agro-industrial Publishing House.
Kibkalo, L.I., & Glushenko, A.S. (2024). Comparative assessment of the meat quality of Simmental bulls of different production types. Zootechnics, 1, 33-36.
Kolosov, Yu. A., & Aboneev, V.V. (2024). Technology of wool and mutton production. Textbook for universities (2nd ed). St. Petersburg: Lan.
Lakota, E.A., & Vorontsova, O.A. (2023). Exterior and productive indicators of Stavropol sheep at the age of 13-14 months during inbreeding selection. Agrarian Science, 1(8), 65-71. doi: 10.32634/0869-8155-2023-373-8-65-71.
Merkuryeva, E.K. (1977). Biometry in breeding and genetics of farm animals. Moscow: Kolos.
Methodological recommendations for the study of wool quality. (1985). Retrieved from https://rusneb.ru/catalog/000199_000009_001254738/.
Methodological recommendations on the procedure and conditions for the evaluation of breeding sheep of semi-fine-wool breeds. (2020). Retrieved from https://files.stroyinf.ru/Data2/1/4293721/4293721673.pdf.
Milchevsky, L.D. (2021). Tsigay sheep breed and its sunny type. Sheep, Goats, and Wool Production, 1, 7-9. doi: 10.26897/2074-0840-2021-1-7-9.
Onishchenko, O.N., Khorishko, P.A., Konoplev, V.I., & Efimova, N.I. (2022). Productive and exterior features of soviet merino sheep depending on the types of skin folding. Bulletin of the Kurgan State Agricultural Academy, 3(43), 45-50. doi: 10.52463/22274227-2022-43-45.
Order of the Ministry of Agriculture of the Russian Federation No. 860 “On Approval of the Procedures and Conditions for Conducting Bonitation of Breeding Sheep of Fine-wool Breeds, Semi-Fine-Wool Breeds, and Meat Breeds”. (2021, December). Retrieved from https://docs.cntd.ru/document/902241641.
Rezun, N.A. (2024). Productive and biological features of Russian meat merino sheep in intra- and interline selection. (PhD dissertation, Stavropol State Agrarian University, Stavropol, Russia).
Seitmusaeva, Z., & Gaziev, A. (2023). Uniformity of the coloration of lambs, Karakalpak sur, obtained from different types of selection. Actual Problems of Desert Animal Husbandry, Ecology, and Creation of Pasture Agrophytocenoses, 1(1), 58-60.
State Standard 25955-83. (1984). Breeding agricultural animals. Methods for determining the productivity parameters of sheep. Retrieved from https://files.stroyinf.ru/Data2/1/4294828/4294828481.pdf.
State Standard 30702-2000. (2000).Wool. Trade agricultural and industrial classification. Retrieved from https://files.stroyinf.ru/Data2/1/4294813/4294813981.pdf.
Study book of the Kuibyshev breed of sheep of the Samara region. (2021). Retrieved from https://mcx.samregion.ru/wp-content/uploads/sites/20/2022/08/pk-2020-ovczy.pdf.
Velmatov, A.A., Tishkina, T.N., & Velmatov, A.P. (2020). Meat productivity of bulls of different external-constitutional types. Bulletin of the Ulyanovsk State Agricultural Academy, 1(49), 130-135. doi: 10.18286/1816-4501-2020-1-130-135.
Жүктөөлөр
Жарыяланды
Кандай шилтеме берүү керек
Саны (чыгарылыш)
Бөлүм
Лицензия
Copyright (c) 2025 Елена Лакота
