Serahsî’nin Hapis Hayatı İle iİgili Bazı Araştırmalar
DOI:
https://doi.org/10.52754/16947673_2022_33_3Anahtar Kelimeler:
Serahsi- Özkent- Hanefi mezhebi- Karahanlılar- fıkıhÖzet
Serahsî, h.466/1073 yılında hapse girmiş ve h.480/1087 yılında da özgürlüğüne kavuşmuştur. Bu 14 sene içerisinde Şemsü’l-Mülk II Nasr b. İbrahim (1068-1079), Ebû Şûca Hızır Han (1079-1080) ve Ahmed Han (1081-1088) olmak üzere üç hakan tahta gelmiştir. Bu üç hakanın dönem dönem fukaha ile anlaşmazlıkları olmuş, hatta bazı fakihleri idam ettirene kadar varılmıştır. Imam Serahsî’nin de bu fakihler arasında yer aldığını tahmin etmek mümkün. Tabakât eserlerinde, İmam Serahsî’nin hapse atılmasının nedeni ile ilgili, dönemin emîrine, hakanına “nasihat içeren bir sözü” sarfetmiş olduğundan dolayı hapsedildiği haberi yer alır. Kendisi ise el-Mebsut’un 19 yerinde, Usulü’l-Fıkh’ın 1 yerinde, Şerhu Siyeri’l- Kebîr’in 1 yerinde olmak üzere toplam 23 pasajda, hapis hayatından, o günlerin zorluklarından ve hapse düşüren sebepten bahsetmiştir.
Referanslar
Muhammed Hamidullah, DIA “Serahsî”, XXXVI, Ankara 2009.
Abdulhayy el-Leknevî, “el-Fevâidu’l-Behiyye fî Terâcimi’l-Hanefiyye”, Beyrut 1998.
Taşköprüzade, Tabakatü’l-Fukahâ, b.y.y. 1961.
İbn Kutluboğa, Tâcu’t-Terâcim, Dârü’l-Kalem, Dimaşk 1992.
Abdülkâdir el-Kuraşî, el-Cevâhiru’l-Mudıyye Fî Tabakâti’l-Hanefiyye, Dâru’l-Ma’rif, Haydarabad 1332.
Merginânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyetü’l-Mübtedî, (Leknevî’nin mukaddimesi), I, Pakistan 1995.
Serahsî, Usûl, (Ebu’l-Vefa el-Efgânî Önsözü), Dârü’l-Ma’rife, Beyrut 1973.
Ölüm Yıldönümü Münasebetiyle Büyük İslam Hukukçusu Şemsu’l-Eimme Es-Serahsî Armağanı, AÜ Basımevi 1965.
Omelyan Pritsak, “Karahanlılar” IA, VI, Maarif Basımevi, İstanbul 1955.
Erdoğan Merçil, Müslüman Türk Devletleri Tarihi, İstanbul 1985.
Abdülkerim Özaydın, “Karahanlılar” DİA, XXIV, Ankara 2001.
V.V. Barthold, Moğol İstilasına Kadar Türkistan, İstanbul 1981.
Serahsî, Şerhu Ziyadati’z-Ziyadat, Ebu’l-Vefa el-Efgânî neşri, Haydarabad 1348/1929.
Zeki Velidi Togan, Karahanlılar Tarihine Ait Bazı Kayıtlar, Türk Yurdu, V/11, s. 7-10.
Serahsi, Mebsut, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, b.t.y.
Serahsî, Mebsut (terc.Mustafa Cevat Akşit), Gümüşev yay., İstanbul 2008.
Nusret Çam, Kırgızistan’ın Özkent Şehrinde Serahsî’ye Atfedilen Mezar, Erdem, 2009, Sayı: 54.
Ömer Soner Hunkan, Türk Hakanlığı (Karahanlılar)’da Hanedan ve Bürokrat-Ulema Çatışması: İlk Bürokrat-Ulema İhtilali, TTK Yayınları, IX/15, Ankara 2010.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Ayzada Tashtanova
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.