BELÂGAT YÖNÜNDEN İSRÂ SURESİNDEKİ AHLÂK MUHTEVALI ÂYETLERİN KUR’ÂN İRŞADINDAKİ ETKİSİ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16947673_2017_22_5Ключевые слова:
Kur’an daveti, Ahlak muhtevalı ayetler, İrşat, Meani, Beyan edebi sanatlarıАннотация
Peygamberler, gönderildikleri toplumun dillerini fasih ve beliğ bir şekilde kullandıkları oranda kendilerine gelen vahyi onlara daha etkili bir şekilde anlatma imkânına sahip olmuşlardır. Arap şiirinin zirvede olduğu bir döneme peygamber olarak gönderilen Hz. Muhammed, o toplumda Arap dilini en fasih bir şekilde konuşan kabilede çocukluğunu geçirmesi yanında Kur’an’ın mu’ciz belagatiyle yetişmiş ve Kur’an mesajını kavmine etkili bir şekilde tebliğ etmiştir. Bu nedenle olmalı ki, yirmi üç yıllık bir dönemde bölgesindeki insanlar onun irşadıyla İslam dinine girmişlerdir. Aynı şekilde Kur’an da muhataplarına, onların anlayabilecekleri dille hitap etmekte ve kelamı farklı üslupla etkili bir şekilde muhatabın zihnine yerleştirmektedir. Dini irşatta ahlakın yeri büyüktür. Kur’an’da ahlâkî ilkelerin çoğunun bir arada bulunduğu sure, İsrâ suresidir. Bu surede açıklanan ahlak kuralları çoğunlukla genel kural karakterini taşımakla birlikte önceki dinî metinlerde de zikri geçen ilkelerdir. Bu surede geçen ahlak kurallarının belagat yönünden tahlili yapılarak, kullanılan anlatım üslupları ve kelamın muhatabı etkilemesi incelenmiştir. Surede geçen ahlak muhtevalı ayetler ve Tevrat’ta geçen on emir, muhteva ve üslup yönünden karşılaştırılmış ve Kuran irşadının etkisi çeşitli yönlerden ele alınmıştır. Bu çalışma, ahlâk ihtiva eden ayetlerin üslubunun Tevrat’ta geçen on emir ifade tarzından farklılık gösterdiği ve belagat açısından Kur’an irşadının edebi yönünü ortaya koyan bir örnek mahiyetindedir.
Библиографические ссылки
Abdulkâhir el-Curcânî, Delâ’ilu’l-İ‘câz, Reşîd Rızâ, Dâru’lMa‘rife, Beyrut ts. Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil, I-III, TDK yay/, Ankara, 1982.
Abdulkâdir Huseyn, Fennu’l-Belâga, ‘Âlemu’l-Kutub, Beyrut, 1984.
Bolelli, Nusreddin, Belağat-Kur’an Edebiyatı, M.Ü. İ. F. Yay., İstanbul 1993.
el-Buhâri, Abdullah Muhhamed b.İsmail, el-Câmiu’s-Sahîh, el-Matbaatu’s-Selefiyye, Kahire, h. 1400.
Cârim, Ali ve Mustafa Emin, el-Belağatu’l-Vadıha, el-Mektebetü’lİslamiyye, İstanbul ts./ Dâru’lMe‘ârif, Kahire, ts.
el-Curcânî, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed, Kitabu’t-Ta’rîfât, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2000.
Ebu Ubeyde, Mamer el-Müsenna et-Teymi, Mecazu’l-Kur’an, nşr., M. Fuat Sezgin, Kahire 1988.
Fahruddîn er-Râzî, Nihâyetu’l-Îcâz fî Dîrâyeti’l-İ‘câz, nşr. Bekrî Emîn, Dâru ‘İlmi’l-Melâyîn, Beyrut, 1985.
Hâşimî, Ahmed, Cevâhiru’l-Belâga, İhyâu’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut, 1963.
İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim ed-Dineveri, Te’vilu müşkili’l-Kur’an, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2002.
İbn Manzur, Cemalûddin Muhammed, Lisanu’l-Arap, Daru’l-Fikr, Beyrut 1990.
İbn Nedim Ebu’l-Ferec Muhammed b.İshak, el-Fihrist, Beyrut 1994.
İzutsu, Toshihiko, Kur’an’da Allah ve İnsan, çev.: Süleyman Ateş, Yeni Ufuklar Neşriyat, ts.
Matlub, Ahmed Mucemu’l-Mustalahatil-Belagıyye ve Tetavvurihe, Mektebetü Lübnan, Beyrut 1996.
es-Suyuti, Celaluddin Abdurrahman Ebi Bekr, el-İtkan fî ulumi’l-Kur’an, Daru’l-Kutubi’l- İlmiyye, Beyrut 1987.
ez-Zemahşeri, Ebu’l-Kasım Carullah Mahmud b.Ömer, el-Keşşaf an hakaiki’t-tenzil, Daru’l- Kutubi’l- İlmiye, Beyrut 2003.
ez-Zerkeşi, Bedruddin Muhammed b. Abdullah, el-Burhan fi ulumi’l-Kur’an, Daru’l-Fikr, Beyrut 2001 İbn Hişam, Ebu Muhammed Abdulmelik Eyyüb el-Himyeri, es-Siretü’n-Nebeviye, el-Mektebetü’l- İlmiye, tahk.: Suheyl Zukkar, Daru’l-Fikr, Beyrut 1992.
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2017 Научный журнал теологического факультета ОшГУ
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
