Mâtürîdî ve Kâdî Abdülcebbâr’a Göre Rü’yetullah Sorunu
DOI:
https://doi.org/10.52754/16947673_2020_29_4Ключевые слова:
Rü’yet, Rü’yetullah, Mâtürîdî, Kâdî AbdülcebbârАннотация
Allah’ın görülebilmesi rü’yetullah sorunu tevhid ve inanç bağlamında tartışılır. Kur’ân’da bazı insanların Allah’ı görme ve peygamberlerden Allah’ı kendilerine gösterme taleplerinden söz edilir. Bununla insanın fıtratında olan merak duygusunun aşkın varlık Allah’ı görme arzusuna dönüştüğü söylenir. Rü’yetullah’ın bilinmesi, Allah’ı yaratılmışlara benzetme (teşbih) ve Allah’ı
cisimleştirme (tecsim) yani putlaştırmayı önlemektedir. Âlimlerin çoğu dünyada Allah’ı gözle görmenin mümkün olmadığını, âhirette ise büyük bir lütuf ve nimet olarak cennette görüleceğini söylerler. Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’ye göre aziz ve celil Rabbin görülmesi gereklidir, haktır ancak bu rü’yet idrâksiz (ihatasız) ve tefsirsiz (bilâkeyf) olacaktır. Bazı İslâm âlimleri rü’yetullaha karşıdırlar. Ontolojik ve epistemik nedenlerden ötürü aşkın varlık Allah’ın görülmesini reddederler. Mu’tezile âlimi Kâdî Abdülcebbâr’a göre aşkın varlık Allah dünyada ve âhirette hiçbir şekilde görülemez. Allah’ı övgü ve tenzih; Mâtürîdî’ye göre rü’yetullah’ın ispatıyla; Kâdî Abdülcebbâr’a göre ise rü’yetullah’ın yokluğuyla gerçekleşir.
Библиографические ссылки
Abdülcebbâr, Kâdî. el-Muğnî fi Ebvabi’t-Tevhid. tahk. İbrahim Medkur –Tâhâ Hüseyin, cilt: 4-20, Kahire: yy. 1957.
Abdülcebbâr, Kâdî. el-Muhît bi’t-teklîf. neşr. Ömer S. Azmî - J. J. Houben, Beyrut: yy. 1965.
Abdülcebbâr, Kâdî. Müteşâbihü’l-Kur’ân. tahk. Adnan Zerzur, Kahire: y.y. 1969.
Abdülcebbâr, Kâdî. el-Muhtasar fi Usuli’d-Din. neşr. M. Ammara, Kahire: Darü’l-Hilâl, 1971.
Abdülcebbâr, Kâdî. Şerhu’l-Usûli’l-Hamse. çev. İlyas Çelebi, cilt: 2, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2013.
Abdülcebbâr, Kâdî. Tenzihu’l-Kur’ân Ani’l-Metain. Beyrut: Darü’n-Nahda el-Hadise, trs.
Bâkillânî, Ebû Bekir. Kitabu Temhîdi’l-Evâil ve Telhîsu’l-Delâil, tahk. İmaduddin A. Haydar, Beyrut: Müessesetü’l-Kutübü’s-Sekaafiyye, 1993.
Bedir, Lokman, “Rü’yetullah İle İlgili Âyetlerin Bağlam Esaslı Değerlendirilmmesi”, Hikmet Yurdu, 13/13(2020): 61-88.
Buhârî, Ebû Abdillâh. el-Camiu’s-Sahih. Cilt: 8, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
Ceran, Fatmagül, “Mu’tezile’nin Tenzih Doktrini Bağlamında Rü’yetullah Problemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2/41(2018): 102-113.
Cürcânî, Seyyid Şerif, Şerhu’l-Mevâkıf, çev. Ömer Türker, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2015.
Isfahanî, Rağıb. el-Müfredât Kur’ân Kavramları Sözlüğü. İstanbul: Çıra Yayınları, 2012.
İbn Hazm Ebû Muhammed. el-Fasl fi’l-milel ve’l-ehvâ ve’n-nihal. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2017.
İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl. Lisânu’l-Arab. Cilt: 15, Beyrut: Darü’s-sadr, 1992.
İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed el-Kurtubî. el-Keşf an Menâhici’l-Edille fi Akâidi’l-Mille. Çev. Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergah Yayınları, 1985.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr. Kitabu’t-Tevhid. tahk. Bekir Topaloğlu–Muhammed Aruçi, İstanbul: İSAM, 2005.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr. Te’vilâtü’l-Kur’ân. ed. Bekir Topaloğlu, cilt: 17, İstanbul: Mizan Yayınları, 2005.
Müslim, Ebu’l-Hüseyin. es-Sahih. cilt: 3, İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
Nesefi, Ebu’l-Muîn. Tebsıratü’l-edille fi usuli’d-din. haz. Hüseyin Atay – Şaban Ali Düzgün, cilt: 2, Ankara: DİB Yayınları, 2004.
Özarslan, Selim. “Rü’yetullah Sorunu ve Dirilişle İlişkisi”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11/1(2001): 1-18.
Râzî, Fahreddin. Mefatihu’l-Gayb. cilt: 32, Beyrut: Darü’l-Fikr, 1981.
Râzî, Fahreddin. Esâsu’t-Takdis fi İlmi’l-Kelâm. çev. İbrahim Coşkun, İstanbul: İz Yayınları, 2014.
Sâbûnî, Nûreddin. el-Kifaye fi’l-Hidaye. tahk. M. Aruçi, Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2014.
Süleyman, Mukâtil. el-Eşbâh ve’n-nezâir fi’l-Kur’âni’l-kerîm. çev. Beşir Eryarsoy, Kur’ân Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İşaret Yayınları, 2004.
Taftazânî, Sa’dettin. Şerhu’l-Akâid. haz. Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2013.
Topaloğlu, Bekir - Çelebi, İlyas. Kelâm Terimleri Sözlüğü. Ankara: İSAM, 2010.
Yeşilyurt, Temel. Rü’yetullah Sorunu. Malatya: Kubbealtı Yayıncılık, 2001.
Zemahşerî, Ebu’l-Kasım. el-Keşşaf an Hakaiki Ğavâmidı’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekavîl fî Vucûhi’t-Te’vîl. cilt: 6, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2018.
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2020 Научный журнал теологического факультета ОшГУ
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
