Фарабинин философиясында Кудайдын бар экендигине байланыштуу онтологиялык далил
DOI:
https://doi.org/10.52754/16947673_2021_31_5Ключевые слова:
Философия, Фараби, Кудай, онтологиялык далилАннотация
Адамзат ойлом тарыхында Кудайдын бар экендиги жөнүндөгү далилдер жана ал далилдерге карата айтылган сын-пикирлер көптөгөн философ жана теологдордун бүйүрүн кызыткан эӊ маанилүү маселелердин бири болгондугу белгилүү. Чындыгында, Кудайдын бар экендиги жалгыз гана диний ишенимдин эмес, ошол эле учурда философиянын дагы негизги проблемаларынын бири. Бул темага байланыштуу айтылган көз-караштар байыркы доордон баштап азыркы күнгө чейин өзүнүн актуалдуулугун жоготпой келет. Теолог жана философтор тарабынан Кудайдын бар экендигине байланыштуу сунушталган космологиялык, онтологиялык, диний тажрыйба, ахлак, телеологиялык ж.б.у.с. далилдер жалгыз гана интеллектуалдык чөйрө менен четелбестен, коомдун калыӊ катмарынын дагы кызыгуусун жаратып келет. Башка далилдерден айырмаланган онтологиялык далил Кудайдын зарыл болум экендигин “Кудай” түшүнүгүн туура талдоо аркылуу көрсөтүүнү максат кылат. Онтологиялык далил ар кандай эмпирикалык теорияларга таянбаган, эӊ жогорку болум түшүнүгүн рационалдуу жол аркылуу табууга аракет кылган далил болуп саналат. Биз бул макалада онтологиялык далилди атактуу философ аль-Фарабинин чыгармаларынын негизинде талдоого алабыз.
Библиографические ссылки
Aydın, Mehmet. Din Felsefesi. 10. Baskı. İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2002.
Albayrak, Mevlüt. ‘Skolastik Felsefe’de Tanrı’nın Varlığı İle İlgili Deliller ve Kant’. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (1995), 279.
Bayrakdar, Mehmet. İslam Felsefesine Giriş. 5. Baskı. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
Dağ, Mehmet. ‘Ontolojik Delil ve Çıkmazları’. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXIII, (1978), 288.
Descartes, Rene. Metafizik Düşünceler. çev. Mehmet Karasan, İstanbul: M.E. Basımevi, 1967.
Fakhry, Majid. ‘İslam Felsefe Geleneğinde Ontolojik Kanıt: Farabi Örneği’, çev. Ömer Mahir Alper, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6, (2002), 139.
Farabi, el-Medinetü’l-Fazıla. çev. Ahmet Arslan, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1990.
Kant, İmmanuel. Arı Usun Eleştirisi. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul, İdea Yayınları, 1993.
Sait Reçber, Mehmet. Tanrı’yı Bilmenin İmkânı ve Mahiyeti. Ankara: Kitâbiyat, 2004.
Taylan, Necip. İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1994.
Topaloğlu, Aydın. Teizm ya da Ateizm. İstanbul: Furkan Kitaplığı, 2001.
Yasa, Metin. Din Felsefesi: Soru-Sorgu-Sonuç. Ankara: Elis Yayınları, 2006.
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2021 Абдирашит Бабатаев, Юсуф Гокалп
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
