Ханафий мазхабынын фуруъ аль-фикх жана усулу аль-фикх жаатындагы негизги колдонмо адабияттары
DOI:
https://doi.org/10.52754/16947673_2018_24_5Ачкыч сөздөр:
Ханафий мазхабы, усулу аль-фикх, фуруъ аль-фикх, адабиятАннотация
Мусулман коомчулугунун жашоо образын түзгөн негизги булактар, бул- Кураны Карим жана Аз. Пайгамбардын (с.а.в.) сүннөттөрү болуп саналат. Мына ушул булактарды талдоо иши, ар башка мусулман коомчулугу тарабынан, ар түрдүү тааризде ишке ашырылган. Ханафий мазхабы да мына ушул эколдордун бири. Бул мазхапка реалисттик көз караштын негизинде баа берүүчү болсок, анын башка мазхаптарга салыштырмалуу, чындыгында бир топ артыкчылыгына күбөө болобуз. Бул пикирибизди анын укуктук системага паралелдүү өсүп-өнүгүшү, дүйнө жүзүндө кеңири аймака жайылышы, көпчүлүк мусулман коомчулугун өзүнө тарапташ кылышы, жб. ушул сыяктуу өзгөчөлүктөрү ырастап кетет. Мына ушундай артыкчылыка ээ болгон ханафий мазхабын таанып билүү, негизи ар бир ханафий мусулмандын милдети болуп эсептелет. Бул макалабызда ханафий мазхабынын түптөлүшүндө таасирдүү болгон факторлор, фуруъ аль-фикх жана усулу аль-фикх жаатында жазылган адабияттар өңдүү темаларды карамакчыбыз.
Библиографиялык шилтемелер
A. G. Ellis, Catalogue of Arabic Books in the British Museum, London: The Trustees of the British Museum, 1969, s. 8.
Apaydın, H. Yunus, “Kerhî”, DİA, 2002, c. 25, ss. 285-287
Atar, Fahrettin, Fıkıh Usûlü, 12-Baskı, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları Vakfı, 2016.
Абу Захра, Мухаммед, Абу Ханифа: Хаятуху ва Асруху ва Аьарауху, Kaир: 1947.
Алауддин, Мухаммед, Куррату Уъюни аль-Ахяр, Каир: 1321.
Багдадий, Хатиб Абу Бакр Ахмад б. Али, Taриху Багдад, Бейрут: 1963.
Baktır, Mustafa, “İbn Melek”, DİA, 1999, c. 20, ss. 175-176.
Bardakoğlu, Ali., “Hanefî Mezhebi”, DİA, 1997, c. 16, ss. 1-21
Bedir, Murteza, “Vikayetü’r-Rivaye”, DİA, 2013, c. 43, ss. 106-108; “Nesefî”, DİA, 2006, c. 32, ss. 567-568.
Bilmen, Ömer Nasuhi, Fıkıh İlmi ve İslam Hukuku Terimleri Sözlüğü, Haz. Abdullah Kahraman, İstanbul: Nizamiye Akademi, 2016.
Зарка, Mустафа Ахмад, аль-Mадхалу аль-Фикхий аль-Аъам, Дамазк: Дару аль- Фикр, 1-т.
Erdoğan, Mehmet, Fıkıh İlmine Giriş, 3. Baskı, İstanbul: DEM yayıncılık, 2013.
Ибн Кутлубога, Касим б. Абдиллах ас-Судуний, Tажу ат-Таражим фи Табакати аль-Ханафиййа, Башдад: Maтбау аль-Ааний, 1962.
Gözübenli, Beşir, “Hâkim eş-Şehîd”, DİA, 1997, c. 15, ss. 195-196.
Günay, Hacı Mehmet, “Semerkandî Alaeddin”, DİA, 2009, c. 36, ss. 470-471.
Şen,Cemalettin,“Şemsüleimme es-Serahsî’nin el-Mebsut Adlı Eserinin Hacmi Üzerine”, T.C.Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,c. 21.,s.2., 2012, ss.23-41.
Güngör, Mevlüt, “Cessas”, DİA, 1993, c. 7, ss. 427-428.
Hamidullah, Muhammed, “Serahsî”, DİA, 2009, c. 36, ss. 544-547.
Karaman, Hayrettin, İslam Hukuk Tarihi, 9. Baskı, İstanbul: İz Yayıncılık, 2012.
Koca, Ferhat-Bedir, Murteza, “Ebü’l-U’sr”, DİA, 2007, c. 34, ss. 264-266.
Koca, Ferhat, “Kâsânî”, DİA, 2001, c. 24, ss. 531.
Köse, Murtaza, “Ferganalı Bir Hukukçu Mergınani ve Hidaye Adlı Eseri”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sy. 17, s. 350-351. (345- 363)
Köse, Sаffet, “Hiyel”, DİA, с. 18, ss. 170-178.
Kаххала, Умар Риза, Mуъжаму аль-Муаллифин Таражими аль-Мусаннифи аль-Кутуби аль-Арабиййати, Бейрут: Maктабату аль-Мусанна ва Дару Ихйаи ат-Тураси аль-Арабий, 1957, 1-т.
Kураший, Абу Мухаммед Мухйиддин Абдулкадир б. Мухаммед, аль-Жавахиру аль-Мудиййа фи Табакати аль-Ханафиййа, Хайдарабад: 1332, 3-т.
Meron, Y., “Marghinani: His Method and His Legacy”, Islamic Law and Society, IX/3, Leiden 2002.
Özcan, Tahsin, “Konevî, Şemseddin”, DİA, 2002, c. 26, ss. 166-167.
Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 3. Baskı, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2013.
Repp, R. C., The Müfti of Istanbul: A Study in the Development of the Ottoman Learned Hierarcy, London: 1986.
Лакнавий, Mухаммед Абдулхай б. Мухаммед, аль-Фаваиду аль-Бахиййа фи Таражими аль-Ханафиййа, Kaир: 1324.
Шалабий, Mухаммед Мустафа, аль-Mадхал фи ат-Таърифи би аль-Фикхи аль- Исламий ва Каваиду аль-Милкиййа ва аль-Укуд фийх, Бейрут: 1403/1983.
Щаъбан, Закиюддин, Усулу аль-Фикхи аль-Исламий, Стамбул: аль-Мактабату аль-Ханафиййа.