ДИНДЕРДЕ ЫЙЫК АДАМ ИШЕНИМИ

Abstract

“Dinlerde kutsal kişi inancı” başlıklı bu makalede dinlerin kutsal kişilere yaklaşımları ele alınmıştır. İlk bölümde önce Hinduizm, Budizm, Cayinizm, Konfüçyanizm, Taoizm, Şintoizm gibi uzak doğu dinlerindeki kutsal kişi inancı ve onlara yönelik uygulamalara yer verilmiştir. İkinci, üçüncü ve dördüncü bölümlerde Sami dinleri olarak da isimlendirilen ilahi dinlerde yani sırasıyla Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam’da kutsal kişi anlayışı ve onun getirdiği uygulamalar üzerinde durulmuştur.
Hıristiyanlıktaki aziz inancının önemi vurgulanarak, bu konuda Yahudilik ve İslam’dan farklılığı ortaya konulmuş ve adeta azizlerin tanrı ile insanlar arasında aracı oldukları belirtilmiştir. Bu olgunun kilise tarafından da onaylandığı, mensuplarının onlara taparcasına saygı duydukları; dua ettikleri, onların da tanrıya dua etmeleri için yalvardıkları, ikona ve kalıntılarından faydalandıkları v.s. hakkında bilgiler verilmiştir.
Yahudilik ve İslam’ın tek tanrıcılığa çok önem vermelerine ve kutsal kişiler konusunda hassas davranarak Allah’la kul arasına kimsenin aracı edilmemesi gerektiği ısrarla vurgulanmasına rağmen zaman zaman halk inançlarından kaynaklanan bazı düşünce ve inanışların bu emir ve kuralları bozduğuna işaret edilmiştir. Yahudilik için örnek olarak XVIII. yüzyılda Polonya’da İzrael Ben Elizer Baal Şem Tov tarafından kurulan Hasidizm anlayışı üzerinde durulmuştur. İslam için veli anlayışı üzerinde durularak bazı Müslümanların dinleri izin vermese de aşırıya kaçarak onlardan yardım istedikleri hakkında bilgiler verilmiştir.