УЙКУ АДАТТАРЫНЫН ЖАНА УЗАКТЫГЫНЫН АКАДЕМИЯЛЫК НАТЫЙЖАЛУУЛУККА ЖАНА АДАПТАЦИЯГА ТАССИРИ

Авторлор

  • Эльмира Абдинабиевна Мидинова Ош мамлекеттик университети https://orcid.org/0000-0002-3984-8848
  • Ритика Тирумурти Ош мамлекеттик университети

DOI:

https://doi.org/10.52754/16948831_2024_2(4)_3

Ачкыч сөздөр:

начар уктоо, медик студенттер, академиялык жетишкендик, психикалык ден-соолук, физикалык ден-соолук

Аннотация

Уйку - бул таанып-билүү функцияларын, эмоционалдык туруктуулукту жана жалпы ден соолук абалын сактоо үчүн зарыл болгон маанилүү физиологиялык процесс. Бул изилдөө Ош мамлекеттик университетинин Эл аралык медициналык факультетинин биринчи курс студенттеринин арасындагы стресс, чарчоо жана уйку бузулуулары жайылган абалын баалоого жана тынчсыздануу жана көңүл-күй бузулуулары менен байланышкан уйку мамилесин аныктоого багытталган. 2024-жылдын ноябрында өткөрүлгөн кесилиш изилдөө 211 студенттин жооптору чогултулуп, алардын 68,1%и орточо 6-8 саат уктаганын билдиришкен. Бирок 81,3% уктабай калуудан улам психикалык ден соолук көйгөйлөрүн, анын ичинде тынчсыздануу жана депрессияны тажрыйбалашкан, ал эми 72,2% иммунитеттин начарлашы жана оорулардын жогорку ылдамдыгы сыяктуу физикалык ден соолук көйгөйлөрүн билдиришкен. Андан тышкары, 68,9% окуу жетишкендиктеринин төмөндөшүн, көңүл буруунун кыйынчылыктарын жана эстөө жөндөмүнүн начарлашын белгилешкен. Начар уктоо менен байланышкан гормондук дисбаланс 56% студенттерди камтыган, бул аппетиттин өзгөрүшүнө жана салмактын өзгөрүүсүнө алып келген. Уйку бузулуулары катышуучулардын 84%ында кеңири жайылган, бул көйгөйдү чечүүнүн актуалдуулугун белгилейт.

Библиографиялык шилтемелер

Kohyama, J. (2021). Which Is More Important for Health: Sleep Quantity or Sleep Quality? Children, 8(7), 542. https://doi.org/10.3390/children8070542

Baranwal, N., Phoebe, K. Y., & Siegel, N. S. (2023). Sleep physiology, pathophysiology, and sleep hygiene. Progress in cardiovascular diseases, 77, 59-69.

Messa, R. M., Benfica, M. A., Ribeiro, L. F. P., Williams, C. M., Davidson, S. R. E., & Alves, E. S. (2024). The effect of total sleep deprivation on autonomic nervous system and cortisol responses to acute stressors in healthy individuals: A systematic review. Psychoneuroendocrinology, 168, 107114. https://doi.org/10.1016/j.psyneuen.2024.107114

Shafiee, A., Fili, J., Ghafari, S., Sattari, M. A., Borna, N., & Pourramzani, A. (2024). The prevalence of sleep disturbance and its possible associated factors among Iranian medical students: A cross-sectional study with a national meta-analysis. Sleep Medicine: X, 7, 100107.

Touitou, Y., Reinberg, A., & Touitou, D. (2017). Association between light at night, melatonin secretion, sleep deprivation, and the internal clock: Health impacts and mechanisms of circadian disruption. Life sciences, 173, 94-106.

Curcio, G., Ferrara, M., & De Gennaro, L. (2006). Sleep loss, learning capacity and academic performance. Sleep medicine reviews, 10(5), 323-337.

Medic, G., Wille, M., & Hemels, M. E. (2017). Short-and long-term health consequences of sleep disruption. Nature and science of sleep, 151-161.

Роль энергетических напитков в жизни студентов медицинского факультета 3-курса Ошского государственного университета: вред или польза / Ф. Р. Тажибаева, А. Имаров, А. А. Калышева, С. М. Маматова // Вестник Ошского государственного университета. Медицина. – 2024. – № 1(3). – С. 93-101. – DOI 10.52754/16948831_2024_1(3)_12. – EDN LPOETC.

Жарматова, Э. К. Стресс социалдык-психологиялык көйгөй катары / Э. К. Жарматова, А. Д. Эсеналиева // Вестник Ошского государственного университета. – 2022. – No. 3. – P. 149-156. – DOI 10.52754/16947452_2022_3_149. – EDN HIWPKY.

Studying attitudes to depression among students / A. E. Omurzakova, B. O. Abdurakhmanov, G. K. Abdykaiymova [et al.] // Bulletin of Osh State University. – 2024. – No. 2. – P. 123-131. – DOI 10.52754/16948610_2024_2_13. – EDN WSZOOR.

Жүктөөлөр

Жарыяланды

2024-12-24

Кандай шилтеме берүү керек

Мидинова, Э. А., & Тирумурти, Р. (2024). УЙКУ АДАТТАРЫНЫН ЖАНА УЗАКТЫГЫНЫН АКАДЕМИЯЛЫК НАТЫЙЖАЛУУЛУККА ЖАНА АДАПТАЦИЯГА ТАССИРИ. Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Медицина, (2(4), 14–24. https://doi.org/10.52754/16948831_2024_2(4)_3