INFLUENCE OF RUSSIAN COMPOSERS ON THE DEVELOPMENT OF PIANO MUSIC IN KYRGYZSTAN
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948823_2023_2(2)_8Ачкыч сөздөр:
секетбай, күйдүм чок, арман, фортепиано, музыка, оркестрАннотация
Биздин макалабыздын жаңылыгы бир кылымдык аралыктагы феодалдык жашоодон социалисттик жашоону тандап алган ошол мезгилдеги кыргыз элинин маданиятынын акырындык менен улуттук-профессионалдык маданияттын жолуна түшкөн алгачкы жаңылануунун экспликациясы жөнүндө сөз кылабыз. Анда, калк арасында жөнөкөй ырлардын кайрыктары комуз менен же жекелик аткаруучулук болсо, той-тамашада акапелла сыягында бири-бирин коштоп ырдалган “секетбай”, “күйдүм чок”, “арман”сыяктуу массалык типтеги аткаруучулуктар кездешет. XX кылымдын жыйырманчы жылдарынан баштап, акырындык менен улуттарга тиешелүү маданияттардын өздөштүрүлүшү калыптанып, театр, кино, мектептердин жаралуусуна түрткү болду. Улуттук аспаптардын симфониялык оркестрге айланышы, улуттук өнөрдүн ар тараптуу өнүгүүсүнө талаптарды койду. Күнүмдүк колдонуп жүргөн улутка тиешелүү аспаптардын деңгээли жандуу чыгармачылыктын андан ары өр алуусуна дүйнөлүк музыкалык аспаптар менен толуктоого далалат жасадык.
Библиографиялык шилтемелер
Алагушов Балбай. Кыргыз музыкасы: Энциклопедия. / Сүрөтчүсү М. Кадыров. – Б.: “Бийиктик”, 2007. – 532 б. 479-б.
Бартольд В. Киргизы: Исторический очерк // Соч. Т. II, ч. 1. – М.,
Виноградов В. “Манас” // Советская музыка. – 1946. - №7; Киргизский народный речитатив // Вопросы музыкознания. – М., 1955; Эпос “Манас”, его стих и напев // Музыка народов Азии и Африки. – М., 1981; Напевы “Манаса” // Манас. Кн. I. – М., 1984.
Затаевич А. 500 казахских песен и кюев. – Алма – Ата, 1931. – IV – б
Смирнов М. (Беляев В.) Творчество Муратаалы Куренкеева // Советская музыка. – 1949. – №2;