Бал аарыларынын жөргөмүш сымал зыянкечтерин системалаштыруу жана алар менен күрөшүү чаралары
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948696_2023_2_3Ачкыч сөздөр:
бал аары, жөргөмүш, жөргөмүш сымал, аары чарбасы, бал челек, крестовик, бокоход, эфирные майы, бор кислотасыАннотация
Бал аарыларынын арасында жашаган жөргөмүштүн түрлөрүнүн көбү зыянкечтер. Жөргөмүштөрдүн кээ бир түрлөрү оорулардын айрым түрлөрүн алып жүрүүчүлөр катары кызмат кылып, аарылардын ден соолугуна зыян келтире тургандыгы аныкталган, тилекке каршы, бул жаатта ветеринария илимий тарабынан бал челектердин эпизоотиялык абалы жана катталган аары зыянкечтеринин түрлөрү боюнча илимий изилдөөлөр боюнча так маалымат жок. Уюк биоценозунун мүчөсү катары жөргөмүштөр жөнүндө жалпы маалымат майдаланган жана жетишсиз. Ошондуктан тажрыйбалуу балчылар да бал аарыларын бир топ санда жеген жөргөмүштөрдүн зыяндуулугуна объективдүү баа берүү кыйынга турат. Жөргөмүтөргө каршы күрөшүү боюнча атайын иш-чаралар иштелип чыккан материалдар жокко эсе, белгилүү методдор системалаштырылган эмес жана аларга эпидемиологиялык баа берилген эмес. Бул макалада арахнид зыянкечтеринин көйгөйү боюнча өзүбүздүн эпизоотологиялык изилдөөбүздүн натыйжалары берилген, бал аарыларынын зыянкечтеринин алдын алуу жана аларга каршы күрөшүү жаатындагы чет элдик окумуштуулардын маалыматы жалпыланган.
Библиографиялык шилтемелер
Полтев, В.И.,Нешатаева, Е.В. Болезни и вредители пчел.-М., Колос, 1987.
Аветисян Г.А. Пчеловодство./Г.А. Аветисян.- М.: 1982. С.133-137.
Аветисян Г.А. Разведение и содержание пчел / Г.А. Аветисян .- М.: Колос, 1983.
Керималиев,Ж.К. Перепончатокрылые как возбудители инвазионных заболеваний / Наука и новые технологии. №1. - Б. – 2006. - С. 184.
Акимов И.А. Пчелиный клещ Varroa jakobsoni /И.А. Акимов. Киев, 1993.-234 с.
Огурцов, А.Ф. Болезни и лечение пчел. Диагностика и профилактика болезней. Борьба с вредителями и хищниками пчел. - Аквариум ЛТД.,
Гробов, О.Ф.,Лихотин, А.К. Болезни и вредители пчел. – М., Агропромиздат, 1989. - С. 220.
Бей - Биенко: «Определитель насекомых Европейской части СССР», Т-5, ч-1, 1969 г. ч. 2, 1970 г.
Бахлавова В.Ф. «Определитель подотрядов и семейств пауков Киргизии», 1977
Ишенбаева Н.Н., Керималиев Ж.К., Абдурасулов А.Х., Медоносные базы Кыргызстана, Вестник Ошского государственного университета. 2021. Т. 2. № 2. С. 89-95.
Шарипов А., Абдурасулов А.Х., Бахтиёри С., Боязитов Ф.А., Плодовитость маток, рост и развитие пчелиных семей разных пород и их помесей в условиях центрального Таджикистана, Вестник Ошского государственного университета. 2021. № 1-2. С. 490-497.
Шарипов А., Саттаров В.Н., Абдурасулов А.Х., Улугов О.П., Давлатов М.Н., Зубайдов К.Ш., Хозяйственно полезные признаки пчелиных семей, при стимулирующих подкормках с белковыми наполнителями в условиях центрального таджикистана, Вестник Ошского государственного университета. 2021. № 1-2. С. 498-508.
Ормонкулов Т.Т., Абдурасулов А.Х. Видовой состав, распространение и экология акарапидоза медоносных пчел, Вестник Ошского государственного университета. Сельское хозяйство: агрономия, ветеринария и зоотехния. 2023. № 1. С. 72-77. DOI: https://doi.org/10.52754/16948696_2023_1_8