ҮЙҮРЛҮҮ ЖЫЛКЫЛАРДЫН БАКУБАТТУУЛУГУН БААЛОО ПРОТОКОЛУН ИШТЕП ЧЫГУУ АЛГОРИТМИ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948696_2023_1_10Ачкыч сөздөр:
үйүрлүү жылкы чарбасы, жайыт, бакубаттуулук, баалоо протоколу, алгоритмАннотация
Изилдөөлөрдүн максаты – үйүрлүү жылкылардын бакубаттуулугун баалоо протоколун иштеп чыгуу алгоритмин аныктоо. Изилдөөлөрдүн объекти болуп жергиликтүү кыргыз тукумундагы жылкы үйүрү алынды. Изилдөөлөр, жылдын дээрлик көпчүлүк мезгилинде жайыттардын шарттарында үйүрдө багуу технологиясы колдонулган Кыргыз Республикасынын фермердик жылкы чарбаларында жүргүзүлдү. Изилдөөлөрдө салыштырма жана системдүү анализ ыкмалары колдонулду. Жыйынтыктар. Үйүрлүү жылкылардын бакубаттуулугун баалоо протоколун иштеп чыгуу үчүн 6 пункттан турган алгоритм кабыл алынды. Протоколду иштеп чыгуу стратегиясы тандалды жана негизделди, үйүрлүү жылкылардын бакубаттуулугун баалоо протоколунун концепциясы аныкталды, бакубаттуулугун баалоо протоколунун принциптери, критерийлери жана көрсөткүчтөрү такталды жана адаптацияланды; өлчөө типтери аныкталды; баалоону жыйынтыктоо системасы иштелип чыкты; Үйүрлүү жылкылардын бакубаттуулугун баалоо учурундагы “Укуктук аспектер жана жоопкерчиликтин” негизги жоболору аныкталды. Изилдөөлөрдүн жыйынтыгында 3 негизги бакубаттуулук принцибинен, 7 бакубаттуулук критерийинен жана 20 бакубаттуулук көрсөткүчтөрүнөн турган протоколдун макети иштелип чыкты.
Библиографиялык шилтемелер
Сыдыкбеков, К. Коневодство Кыргызстана и перспективы развития племенного коневодства / К. Сыдыкбеков // Вестник КНАУ. – 2016. – №3 (39). – С. 74 76.
Турдубаев, Т.Ж. Значение и современное состояние коневодства Кыргызстана / Т.Ж. Турдубаев, К.Э. Иманов, К.С. Качыкеев // Вестник КНАУ. – 2014. – №1 (30). – С. 183 185.
Тулобаев, А.З. Значение пастбищного животноводства и этноветеринарии в Кыргызской Республике / А.З. Тулобаев, З.Н. Ниязбекова, Гулназ Аскарбек // Вестник КНАУ. – 2018. – №2 (47). – С. 178 182.
Поголовье лошадей. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [электронный ресурс]. URL: http://www.stat.kg/ru/statistics/selskoe-hozyajstvo/ (дата обращения: 07.11.2021).
Табирисова, Р.Т. Организационно-экономические аспекты развития фермерских хозяйств по коневодству в Нарынской области и их учетно-информационное обеспечение / Р.Т. Табирисова // Известия ВУЗов Кыргызстана. – 2015. – № 7. – С. 91 94.
OIE: Animal welfare. The OIE Global Animal Welfare Strategy [e-resource]. URL: https://www.oie.int/en/animal-welfare/oie-standards-and-international-trade/ (дата обращения: 07.11.2021).
FAOSTAT. Live Animals [e-resource]. URL: http://www.fao.org/faostat/en/#data/QA/visualize (дата обращения: 07.11.2021).
AWIN, 2015. AWIN welfare assessment protocol for horses. doi: 10.13130/AWIN_HORSES, 2015.
Welfare assessment of horses: The AWIN approach / E. Dalla Costa [et al.] // Anim Welf. – 2016. – Vol. 25. – N4. – P. 481–488(8). DOI: https://doi.org/10.7120/09627286.25.4.481
The Welfare Quality® project and beyond: Safeguarding farm animal wellbeing / H.J. Blokhuis [et al.] // Acta Agric Scand Anim Sci. – 2010 – N60. – P. 129–140. DOI: https://doi.org/10.1080/09064702.2010.523480
Equine on-farm welfare assessment: a review of animal-based indicators / E. Dalla Costa [et al.] // Anim Welf. – 2014. – Vol. 23. – N3. – P. 323–341. DOI: https://doi.org/10.7120/09627286.23.3.323
Initial outcomes of a harmonized approach to collect welfare data in sport and leisure horses / E. Dalla Costa [et al.] // Animal. – 2016. – (Jul). – P. 1–7.
Developing a horse welfare assessment protocol / S.M. Viksten [et al.] // Anim Welf. – 2017. – N26. – P. 59–65. DOI: https://doi.org/10.7120/09627286.26.1.059
Inter-observer agreement, diagnostic sensitivity and specificity of animal-based indicators of young lamb welfare / C.J. Phythian [et al.] // Animal. – 2013. – Vol. 7. – N7. – P. 1182–1190. doi: 10.1017/S1751731113000487. DOI: https://doi.org/10.1017/S1751731113000487
Scientific assessment of animal welfare / P.H. Hemsworth [et al.] // NZ Vet J. – 2015. – Vol. 63. – N1. – P. 24–30. DOI: https://doi.org/10.1080/00480169.2014.966167
Applications for methods of on-farm welfare assessment / D.C.J. Main [et al.] // Anim Welf. – 2003. – N12. – P. 523–528. DOI: https://doi.org/10.1017/S0962728600026129
A standardised equine-based welfare assessment tool used for six years in low and middle income countries / R. Sommerville, A.F. Brown, M. Upjohn // PloS one. – 2018. – Vol. 13. – N2. e0192354. doi: 10.1371/journal.pone.0192354. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0192354
Improving farm animal welfare: science and society working together: the welfare quality approach / H.J. Blokhuis [et al.] // Wageningen: Wageningen Academic Publishers. – 2013. – P. 232.
Risk factors associated with health disorders in sport and leisure horses in The Netherlands / E.K. Visser [et al.] // Journal of Animal Science. – 2014. – N92. 844855.
A comparative study of the application of two horse welfare assessment protocols / S.M. Viksten. E.K. Visser. H.J. Blokhuis // Acta Agriculturae Scandinavica. – 2016. – Section A – Animal Science. – Vol. 66. – N1. – 56 65. http://dx.doi.org/10.1080/09064702.2016.1186726. DOI: https://doi.org/10.1080/09064702.2016.1186726
Кодекс профессиональной этики ветеринарных специалистов Кыргызской Республики [электронный ресурс]. URL: http://vsb.kg/ru/pages/tabbed-page (дата обращения: 09.11.2021).
Жайыттардын менеджменти: Фермерлердин практикалык көндүмдөрүн жакшыртуу боюнча модуль. Түзүүчүлөр: Ж. Кожомуратова и др. Бишкек. – 2017. – 64 с. (на кыргызском языке).
Көчмөндөрдүн жайыттары («Мал багуучуларга жардам катары салттуу билимдердин» сериясы). Түзүүчү: K. Шапаков, RDF. – Бишкек. – Mara. – 2011. – 42 с. (на кыргызском языке).
Body condition scoring and weight estimation of horses / CL. Carroll, PJ. Huntington // Equine Vet. J. – 1988. – N20. – P. 41–45. DOI: https://doi.org/10.1111/j.2042-3306.1988.tb01451.x
Жүктөөлөр
Жарыяланды
Кандай шилтеме берүү керек
Саны (чыгарылыш)
Бөлүм
Лицензия
Copyright (c) 2023 Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Айыл чарба: агрономия, ветеринария жана зоотехния
