ЖАЛАЛ-АБАД ШААРЫ УЛУУ АТА МЕКЕНДИК СОГУШТУН ТАРЫХ БАРАКТАРЫНДА
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948653_2025_1_18Ачкыч сөздөр:
Жалал-Абад шаары, Улуу Ата Мекендик согуш, тарых барактары, польшалык аскерлер, депортацияланган элдерАннотация
Башка республикалардын калrтары менен катар Кыргызстандын калкы Улуу Ата Мекендик согушта жеңишти камсыз кылууга, андан кийинки күндөрдөгү бүлүнгөн чарбаны кайрадан калыбына келтирүүдө зор салым кошкондугу белгилүү. Алардын катарында Жалал-Абад шаары да өзгөчө сөз кылууга арзыйт. Шаардан согушка аттанган миңдеген жоокерлер согуш талаасында курман болушкан, айрымдарынын тагдыры белгисиз. Жүздөгөн жоокерлер ар кандай сыйлыктарды алышып, согуштан аман -эсен келгендери эл чарбасын калыбына келтирүүдө каармандыктарын көрсөтүшкөн. Албетте бир жоокердин согуш талаасындагы бир эле күндүк тагдыры, эрдиктери өзүнчө сөз болууга арзыйт. Кыска макалада алардын баарын чагылдырууга мүмкүн эмес. Жалал-Абад шаары согуш учурунда көп аймактардын элдеринин тагдырларына күбө болгондугу тарыхый изилдөөлөрдө жетиштүү изилденбегендигин белгилөөгө болот. Мындан улам макалада Жалал-Абад шаарынын Улуу Ата Мекендик согуш жылдарындагы тарыхынын айрым учурлары шаарда аскердик госпиталдардын жайгаштырылышы, поляк дивизиясынын келиши жана депортацияланган кавказ элдеринин келиши тууралуу окуяларды чагылдырууга аракет жасалды.
Библиографиялык шилтемелер
Авазов, Э.А.(2020) Город Джалал-Абад на страницах истории Великой отечественной войны. Материалы Международной научно-практической конференции 23 апреля 2020 г “Ради жизни на Земле: 75-летие Победы советского народа в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг” ( сс. 109-112 ). Шадринск : ШГПУ, 2020.
Джакишев, А.У.(2024) Киргизская ССР в годы Великой отечественной войны(1941-1945гг.) Вестник КРСУ, №2, с11 .
Джунушалиева, Г.Дж.(2011). Ссылные народы в Кыргызстане в годы Великой Отечественной войны : быт и трудовое обустройстве спецпереселенцев. Былые годы, № 2 (20), с.83, 85.
Ибрагимов, К.С.(2013). “Улуу согуштун тарыхынын барактары.”. Польша аскерлери Жалал-Абадда, 1941-1942-жж”. 2012-жылы 17-октябрда өткөрүлгөн Польша аскерелеринин Борбордук Азиядан Иранга эвакуацияланышынын 70 жылдыгына арналган илимий конференциянын материалдары. (77-б.).Бишкек.
Жапаров, А. Депортированные карачаевцы в Кыргызстане: опыт интеграции. https://www.pluralism.ca/wp-content/uploads/2018/04/Amantur-Japarov-Russian-Apr-2018.
Иванов, Ю.В. Польская армия генерала В. Андерса в СССР (август 1941 – август 1942). Новая и новейшая история, №3 , с.52-58.
Климковский, Е.(1991). Я был адъютантом генерала Андерса (Пер: М. М. Рымжи).Москва:Издательство МЭИ, 1991.с. 48.
Плоских В.М.,Имакеева М.К. (Ред.)(2010) Депортированные народы Кавказа в Кыргызскую Республику: Сборник документов и материалов. Бишкек.с.19-20.
Султанова, М. Ш. Покровский приходдук училищеси жана анын агартуучулуктагы орду / М. Ш. Султанова // Вестник Ошского государственного университета. – 2021. – Vol. 1, No. 3. – P. 39-43. – DOI 10.52754/16947452_2021_1_3_39. – EDN EKFJAR.
Карбекова, А. Б. Тышкы экономикалык байланыштарды өнүктүрүүнүн негизинде жалал-Абад облусунун ишканаларынын экономикалык көрсөткүчтөрү / А. Б. Карбекова, Э. К. Кубанычбеков, Сайпидинов // Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Экономика. – 2024. – No. 1(4). – P. 1-9. – DOI 10.52754/16948734_2024_1(4)_1. – EDN SJQKGK.
Акматова, А. Т. Программа всеобщего военного обучения в период Великой Отечественной войны на примере Ошской области Киргизской ССР (историко-правовой аспект) / А. Т. Акматова // Вестник Ошского государственного университета. Право. – 2022. – № 1. – С. 32-47. – DOI 10.52754/16948661_2022_1_4. – EDN QFWEDF.