КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫ ЖАНА АКШ: ДИПЛОМАТИЯЛЫК МАМИЛЕЛЕРДИН БАШТАЛЫШЫ, ЭТАПТАРЫ, КЫЗМАТТАШУУ ЧӨЙРӨЛӨРҮ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948653_2024_1_1Ачкыч сөздөр:
Кыргыз Республикасы, АКШ, элчиликтин ачылышы, дипломатиялык мамилелер, кызматташтык, элчилер, дипломатиялык миссиялардын башчыларыАннотация
Биз биринчи илимий-изилдөө ишибизде АКШ менен Кыргызстандын дипломатиялык мамилелеринин калыптанышын, өнүгүшүн жана азыркы абалын изилдөөгө жана талдоого аракет жасадык. Кыргыз Республикасынын эгемендигин жана көз карандысыздыгын алгандан кийин, 2-жылдын 1992-мартында Бишкектеги элчилигин гана тааныбастан, расмий түрдө ачкан алгачкы өлкө Америка Кошмо Штаттары болгону белгилүү. АКШ элчилиги Борбордук Азия регионундагы өлкөлөрдө жана постсоветтик республикаларда биринчи болду. Айрымдар ошондой эле Кыргыз Республикасы менен АКШнын ортосундагы дипломатиялык мамилелердин мындан аркы өнүгүүсүн да изилдешкен. Ошол эле учурда, биздин изилдөөнүн объектиси саясат, экономика, аскердик стратегия, маданият жана билим берүү жаатында эки өлкөнүн кызматташтыгы болду. Колдо болгон материалдарды изилдөө жана кыргыз-америка мамилелеринин эволюциясын изилдөө менен биз мамлекеттер аралык мамилелердин өнүгүүсүнүн негизги этаптарын, ошондой эле АКШ жана Канададагы Кыргыз Республикасынын бардык элчилеринин фамилияларын, АКШ менен Кыргыз Республикасынын ортосундагы элчилик байланышты камсыздаган АКШнын Кыргызстандагы дипломатиялык миссияларынын башчыларын аныктадык.
Библиографиялык шилтемелер
Конституция Кыргызской Республики. –Бишкек, 1993, 2010, 2021; Кыргызская Республика https://e-cis.info/country/kyrgyzstan/
Конец Советского Союза: текст обращения Буша к нации по поводу отставки Горбачева// https://www.nytimes.com/1991/12/26/world/end-soviet-union-text-bush-s-address-nation-gorbachev-s-resignation.html
Соглашение между Правительством Соединенных Штатов Америки и Правительством Кыргызской Республики относительно сотрудничества по облегчению оказания содействия. г. Вашингтон от 19 мая 1993 года //https://www.icnl.org/wp-content/uploads/Kyrgyzstan_coglashanne.pdf
Кожемякин С.В. 2014. Внешняя политика Киргизии в зеркале интеграционных процессов в Центральной Азии. – Постсоветский материк, № 1 (1), с. 107.
Наматбекова Н.М. Кыргызско-американские политические отношения. URL: http://intjournal.ru/kyrgyzsko-amerikanskie-politicheskieotnosheniya/ (дата обращения 16.05.2019).
Темирбекова А. Кыргызская Республика в стратегических планах США. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/kyrgyzskaya-respublika-vstategicheskih-planah-ssha (дата обращения: 13.06.2019).
Киргизия денонсирует договор с США по бывшей авиабазе «Манас»// http://webground. su/topic/2013/05/21/t311; Наматбекова Н.М. Кыргызско-американские политические отношения. URL: http://intjournal. ru/kyrgyzsko-amerikanskie-politicheskieotnosheniya/ (дата обращения 16.05.2019).
Панфилова В. 2018. Киргизия возобновит отношения с США. – Независимая газета, 19.12. URL: http://www. ng.ru/cis/2018-12- 19/6_7466_kyrgizstan.html (дата обращения 11.06.2019).
Коротко об АУЦА// https://www.auca.kg/ru/auca_at_a_glance/
30 лет непрерывной дружбы. История отношений КР и США 25/12/21//ИАЦ Кабар. https://kabar.kg/news/30-let-nepreryvnoi-druzhby-istoriia-otnoshenii-kr-i-ssha
Попов Д.С.«Центральная Азия во внешней политике США. 1991-2016 гг.»
Закиров М.А. История кыргызско-американских отношений в 1991-2005 гг. (политический и культурно-гуманитарный аспект). Монография. Инст. истории НАН КР. – Б. Олимп, 2007. – С. 147-149; Закиров М.А. Политология - International Journal of Humanities and Natural Sciences, vol.1. –С.22-25.
80-летие МИД. Кто был послом КР в США и Канаде с 1992 года?.//Акипресс https:// kg.akipress. org/ news: 2078769/16.03.24