ПОСЛОВИЦЫ, ПОГОВОРКИ И ПОВЕРЬЯ КЫРГЫЗОВ, СВЯЗАННЫЕ С КНУТОМ (КАМЧОЙ)
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948653_2025_2_22Ключевые слова:
камчы, бюльдюрге, кыргызские пословицы, эпос «Манас», кыргызская культураАннотация
В статье делается попытка показать виды камчи (кнута) в кыргызской культуре, их практические функции, а также то, какие символические значения они приобрели помимо утилитарного назначения. Наряду с этим рассматривается этимология слов, связанных с камчой, её упоминание в исторических источниках, образцах народного устного творчества, художественной литературе и обрядах. Особое внимание в статье уделяется роли камчи в кыргызских пословицах и поговорках, которые анализируются в контексте общего корпуса пословиц тюркоязычных народов.
Библиографические ссылки
Айтымбет, Орозбек. (2007). Кара Кыргыз. 5-китеп: Көкө Тэңир. Толук., такталып, 2-бас. Бишкек: Бийиктик.
Акматалиев, Амантур Сейтаалы уулу. (2000). Кыргыздын көөнөрбөс дөөлөттөрү. Бишкек: Шам.
Бообек уулу, Болот. (2015). “Традиционные обряды и верования кыргызов, связанные с конским снаряжением”. Мир Евразии. Научный журнал, № 1, 7-11.
Валиханов, Ч.Ч. (1985). Собрание сочинений в пяти томах. Том 4. Алма-Ата: Главная редакция Казахской советской энциклопедии.
Геродот. (1999). История. В 9-ти кн. Перев. Г. А. Стратановского. Москва: Ладомир, ООО «Фирма «Издательство АСТ».
Казак макал-мǝтелдерi. (2001). Курастырган Ж. Дǝуренбеков. Алматы: «Ана тiлi» ЖШС.
Капалбаев, О. (2017). “Даанышман кыргыз мурасы”. Шоокум, № 9.
Кыргыздын кылымдарды карыткан 1001 макал-лакабы. (2010). Түз. С. Бекботоев. Бишкек: Учкун.
Кыргыз макал-лакаптары. (1982). Түз. Шаршеке Усупбеков. Фрунзе: Кыргызстан.
Кыргыз макал-ылакап, учкул сөздөрү. (2005). Жыйнаган М. Ибрагимов. Карабалта.
Кыргыз тилинин түшүндүрмө сөздүгү. (2016). Биринчи бөлүк. Бишкек: Салам.
Кыргыз тилинин фразеологиялык сөздүгү. (2001). Ж. Осмонова, К. Конкобаев, Ш. Жапаров. Бишкек: КТМУ.
Кыргыз эл жомоктору. (1985). Басмага даярдап, түшүндүрмөлөрүн жазган А. Токомбаева. Фрунзе: Кыргызстан.
Макал-лакаптар. (2001). «Эл адабияты» сериясынын 10-тому. Бишкек: Шам.
Манас: Эпос. (1982). Сагымбай Орозбак уулунун варианты боюнча. Китеп IV. Фрунзе: Кыргызстан.
М. Кашкари. (2013). Дивану лугати-т түрк (Түркий тилдер сөз жыйнагы). Которгондор: Абдувалиев И., Ахматов Т., Оморов А., Султаналиев И., Толубаев М. 1-том. Бишкек: Бийиктик.
Предметы конской сбруи киргизов – памятник народной культуры. (1988). Методические рекомендации. Составитель Э. Сулайманов. Фрунзе.
Радлов, В.В. (1989). Из Сибири: Страницы дневника. Пер. с нем. К.Д. Цивиной и Б. Е. Чистовой. Москва: Наука. Главная редакция восточной литературы.
Сейдакматов, К. (1988). Кыргыз тилинин кыскача этимологиялык сөздүгү. Фрунзе: Илим.
Төлөгөн Касымбек. (1998). Сынган кылыч: Тарыхый роман. Кайрадан иштелип, 5-бас. Бишкек: Кыргызстан.
Үй-тиричилигинин кыскача энциклопедиясы. (1989). Башкы ред. Б. Орузбаева. Фрунзе: КСЭнин Башкы редакциясы.
Эгембердиев, Р. (2016). Кыргыз тилиндеги фразеологизмдердин төркүнү (этимологиясы). Бишкек: Турар.
Мурзакметов, А. К. Кыргыздардын этноботаникалык билимдеринин макал-лакаптарда берилиши / А. К. Мурзакметов // Вестник Ошского государственного университета. – 2024. – No. 3. – P. 116-137. – DOI 10.52754/16948610_2024_3_11. – EDN FTJBZY.
Мурзакметов, А. К. Кыргыз элдик орнитологиясынын макал-лакаптарда камтылышы / А. К. Мурзакметов // Вестник Ошского государственного университета. – 2024. – No. 4. – P. 222-242. – DOI 10.52754/16948610_2024_4_22. – EDN SNAMOD.
Тиленова, Г. Кыргыздардын нанга карата мамилесинин макалдарда берилиши / Г. Тиленова, А. К. Мурзакметов // Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Филология. – 2024. – No. 2(4). – P. 25-31. – DOI 10.52754/16948874_2024_2(4)_3. – EDN QZTRER.
Дастанбек Кызы, К. Кыргыз макал-лакаптарында педагогикалык ойлордун берилиши / К. Дастанбек Кызы, А. К. Мурзакметов // Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Филология. – 2023. – No. 1(1). – P. 30-37. – DOI 10.52754/16948874_2023_1(1)_4. – EDN ITDFPF.
Осмонова, С. К. Балдарды тарбиялоодо салттуу кыргыз үй-бүлөнүн ролу / С. К. Осмонова, А. Табалдиева // Вестник Ошского государственного университета. – 2022. – No. 3. – P. 157-165. – DOI 10.52754/16947452_2022_3_157. – EDN SFKIZR.
