КЫРГЫЗ ФОЛЬКЛОРУНДАГЫ ЫРЫМ-ДАРЫМ ЫРЛАРЫ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948874_2025_1(5)_8Ачкыч сөздөр:
кыргыз эли, салттуу билимдер, ырым-дарым ырлары, арбашуу, албын, бадик, учуктооАннотация
Изилдөөнүн максаты – кыргыз элинин ырым-дарым ырлары боюнча этнографиялык сереп жүргүзүү. Изилдөө ыкмасы: кыргыз элинин ырым-дарым ырлары тууралуу маалыматтарды ар кандай издөө платформаларынан, маалымат базаларынан жана интернет ресурстардан издөө жана этнографиялык анализге алуу. Жыйынтыктар: Кыргыз элинин фольклордук оозеки көркөм чыгармачылыгындагы ырым-дарым ырлары Кыргыз Республикасынын материалдык эмес маданий мурастарынын тизмесине киргизилген. Мындай баа ырым-дарым ырлары олуттуу орунга ээ экендигинин далили катары эсептесе болот. Ырым-дарым ырларындагы түшүнүксүз сөздөр жана ар кандай үн элементтери сыркоо жана күбөлөр үчүн дарымчылардын “дарым сөзүнүн” күчүн жана таасирлүүлүгүн сездирүүчү ыкма болгон.
Библиографиялык шилтемелер
Абдимиталип уулу, Н. (2023). “О некоторых фольклорных элементах в словаре махмуда кашгари “Диван Лугат ат-Турк”. Вестник Ошского государственного университета, (2), 101–106. https://doi.org/10.52754/16948610_2023_2_12
Абдыкеримова, А.Э. (2010). Сөздүн магиялык күчү жөнүндө, Вестник ИГУ, № 28, 16 22 бб.
Абрамзон, С.М. (1999). Кыргыз жана Кыргызстан тарыхы боюнча тандалма эмгектер. Которгон: С. Мамбеталиев, Д. Сулайманкулов, С. Макенов. Бишкек: Кыргызстан Сорос фонду.
Абышев, К.Н. (2016). “Устное поэтическое творчество и музыкальная культура кыргызского народа как факторы становления и совершенствования национального искусства”. Маданият жана кѳркѳм ѳнѳр жарчысы – Вестник культуры и искусств, сс. 5–16.
Акматалиев, А. (2004). Адабият тарыхы – эл тарыхы. Кыргыз адабияты. Энциклопедиялык окуу куралы. Бишкек.
Акматалиев, А. (2019). (жалпы ред.) Кыргыз тилинин түшүндүрмө сөздүгү. Биринчи бөлүк. Бишкек: Полиграфбумресурсы.
Баялиева, Т.Д. (1972). Доисламские верования и их пережитки у киргизов, Фрунзе: Илим.
Богданова, М. (1947). Киргизская литература. М.: Советский писатель.
Дмитриев, С.В. (2013). Обряд бадик у тюркоязычных народов Средней Азии и Казахстана. Лавровский сборник: Материалы XXXVI и XXXVII Среднеазиатско-Кавказских чтений: Этнология, история, археология, культурология. СПб., сс. 424 430.
Жусупов, К. (түзгөн). (1991). Кыргыздар: Санжыра, тарых, мурас, салт. Түз. Бишкек: Кыргызстан.
Жусупов, К. (түзгөн). (1999). Кыргыз поэзиясынын антологиясы. 1–китеп. Бишкек: Кыргызстан – Сорос фонду.
Кадырбекова, Н. (2009). “Архаикалык диний ишенимдердин элдик фолклордогу издери”. Наука и новые технологии, № 4, 71 73 бб.
Кылычев, Т., Мифтаков, К. (1924). Тарыхый сөздөр: дарымдар кол жазма, ИЯЛИ тарых сектору, инв. 7, 98 100 бб.
Маничкин, Н.А. (2015). Заговорно-заклинательная традиция кыргызов, Известия ВУЗов Кыргызстана, № 4, сс. 116 118.
Мифтаков, К. (1948). Кыргыз эл медицинасы. Кол жазма. ИЯЛИ тарых сектору, инв. N526, 305, 38 б.
Мифтаков, К. (1949). Дарымдар. Кол жазма. РФ ОРП НАН КР, инв. N71, 265.
Таштемиров, Ж. (Жооптуу редактор), Байходжоев С., Закиров С. (1973). Кыргыз элинин оозеки чыгармачылык тарыхынын очерки. Фрунзе: Илим.
Харитонова, В.И. (1999). Заговорно-заклинательное искусство восточных славян: проблемы традиционных интерпретаций и возможности современных исследований. Ч. 1-2, Москва.: ИЭА РАН.
Чоробаев, А. (1948). Ак-Талаа, Куланак, Тогуз-Торо райондорунан жайналган фольклордук материалдар, РФ ОРП НАН КР, инв. N242, 1569, 37 б.
Orozalieva, J.M. (2019). Trends in the formation of Kyrgyz folklore studies 40-50-s. ХХv. Вестник J.Balasagyn KNU, № 2, (98), pp. 45 52.
