ҮЧТҮК РЯСКАНЫ (LEMNA TRISULCA L.) БИОИНДИКАТОР КАТАРЫ КОЛДОНУУ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948688_2024_1(4)_15Ачкыч сөздөр:
үчтүк ряска (Lemna trisulca), биоиндикация, хлороз, некроз, поллютантАннотация
Макалада биотестирлөөдөгү морфологиялык ыкманы колдонуп, металл иондорунун жардамы менен Lemna trisulcaнын биоиндикациялык касиети жөнүндө баяндалат. Ал үчүн: ар кандай концентрациядагы поллютанттардын биометрикалык көрсөткүчтөргө (хлороз, некроз) тийгизген таасирин талданган; металл иондорунун рясканы өлүмгө учуратуучу жана минималдуу (босого) концентрациясы белгиленген; металл иондорунун 0,01; 0,025 жана 0,1 мг/мл концентрациясында рясканын тамырларынан бөлүнүшү жана жалбыракчаларынын катмарланышы аныкталган. Lemna trisulca - фитотестер катары, зыяндуу заттардын таасирине сезгич келип, металлдардын 0,001 ден 0,1 мг/мл чейинки концентрациясында реакцияга жөндөмдүү жана биоценоздун компоненттерин булгоочу заттар (поллютантар) менен булгануусун текшерүүдө ийгиликтүү колдонууга болору айтылат. Изилдөөлөрдүн анализи көрсөткөндөй үчтүк ряскага цинк (Zn) жана темир (Fe) стронцийге (Sr) салыштырмалуу күчтүү уулуу таасир этишет. Дээрлик бардык металлдардын максималдуу концентрациясында (0,1 мг/мл) ряскалар ачык жашыл түсүн жоготушат. Эритмедеги туздун концентрациясынын төмөндөшү менен металлдардын зыяндуу таасирлери начарлайт.
Библиографиялык шилтемелер
Биоиндикация загрязнения наземных экосистем. / под ред.Р.Шуберта.// М.: Мысль. - 1988. -345c.
Цаценко Л.В., Пасхалиди В.Г. Рясковые как модельный объект в биотестировании водной и почвенной среды // Масличные культуры. Научно-технический бюллетень Всероссийского научно-исследовательского института масличных культур. – 2018. – Вып. 4 (176). – С. 146–151.
Каримов, Б. А. Вегетативное размножение Ряски малой в условиях Кыргызстана / Б. А. Каримов, А. Ж. Дурсунбаева, А. И. Токтосунова // Вестник Ошского государственного университета. Химия. Биология. География. – 2022. – № 1. – С. 45-50. – DOI 10.52754/16948688_2022_1_6. – EDN BIIVAU.
Кузнецов, В. М. Ряска – биоиндикатор водоема / В. М. Кузнецов, М. М. Саркулов // Материалы международного научного форума обучающихся "Молодежь в науке и творчестве" (8 апреля 2020 г.) : сборник научных статей в 6 ч., Гжель, 08 апреля 2020 года. Том часть 6. – Гжель: ФГБОУ ВО "Гжельский государственный университет", 2020. – С. 250-252. – EDN IBQQBF.
Кургаева, А. В. Использование метода биоиндикации с помощью растений семейства рясковых для оценки экологического состояния рек Ульяновской области / А. В. Кургаева, Е. Г. Климентова // Человек, экология, культура: современные практики и проблемы : сборник научных трудов по материалам Международной молодежной научной конференции, Саратов, 10–12 апреля 2014 года. – Саратов: Саратовский государственный технический университет имени Гагарина Ю.А., 2014. – С. 288-292. – EDN WOOXQP.
Зубкова, В. М. Накопление тяжелых металлов (ТМ) ряской малой (Lemna minor) в условиях антропогенного загрязнения реки Ходца / В. М. Зубкова, Ф. Ф. Арсланбекова, Ж. С. Макаханюк // Современная наука: актуальные проблемы теории и практики. Серия: Естественные и технические науки. – 2021. – № 7. – С. 23-28. – DOI 10.37882/2223-2966.2021.07.17. – EDN FIKKTR
Жүктөөлөр
Жарыяланды
Кандай шилтеме берүү керек
Саны (чыгарылыш)
Бөлүм
Лицензия
Copyright (c) 2024 Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Химия. Биология. География
