КАДИМКИ КАЛИНАНЫ ТАБИГЫЙ ЖАШОО ЧӨЙРӨСҮНӨН МАДАНИЯТТАШТЫРУУ (АЛТАЙ БОТАНИКАЛЫК БАГЫ)
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948688_2024_1(4)_10Ачкыч сөздөр:
калина, биологиялык ар түрдүүлүк, киришүү популяциясы, белгиси, щетка, гүлдөө, жемиш берүүАннотация
Макалада кызыл жип менен өсүмдүктөрдүн биологиялык ар түрдүүлүгүн сактоо темасы флористтик жана интродукциялык изилдөөлөрү берилди. Алтай Ботаникалык багында мөмө жана мөмө өсүмдүктөрүнүн жапайы түрлөрүнүн генетикалык ресурстарын мобилизациялоо боюнча көп жылдык иштер жүргүзүлүүдө. 2010 – жылдан баштап Чыгыш Казакстан облусунун табигый жашаган жерлеринен баалуу дары-дармек өсүмдүгүнүн кадимки Калина-Къарв маданиятына киргизүү жүргүзүлүүдө. Изилдөөлөрдүн натыйжасында 28 формада жана 47 өсүмдүктө Экологиялык жана биологиялык өзгөчөлүктөр изилденип, анын жогорку ыңгайлашуу жөндөмдүүлүгү жөнүндө маалыматтар алынган. Калинанын чарбалык-биологиялык белгилери жана интродукциялык популяциядагы касиеттери боюнча жапайы өскөн формаларын баалоо келечектүү 9 формага: нурдуу К (28 – 6), К (39 – 6), бермет шуру К (33 – 7), жалтырак К (48 – 9), Штамбовая К (45 – 1), майда жалбырактуу К (45 – 2), К (32 – 8), Орбита К (42 – 1), к (32 – 8), келин К (36 – 7), алтын к (45 – 7), Бордо к (30 – 8), к (46 – 7). Изилдөөнүн максаты-жемиштердин сапаты жогору, жакшы адаптацияланган, түшүмдүү формаларды бөлүп алуу.
Библиографиялык шилтемелер
Вдовина Т.А. Лагус О.А. To the methodology for the study of intraspecific variability and selection of wild forms of Viburnum opulus L. Вестник КарГУ, Серия «Биология. Медицина. География». №4 (112)/2023. С. 138-145. DOI 10.31489/2023BMG4/138-145.
Česonienė L. et al. Biochemical and agro-biological diversity of Viburnum opulus genotypes //Open Life Sciences. – 2010. – Т. 5. – №. 6. – С. 864-871. DOI:10.2478/s11535-010-0088-z
Moskalets V. et al. Evaluation of new selection forms of Guelder rose (Viburnum opulus L.) on ecological and economically valuable traits //Scientific Horizons. – 2020. – Т. 93. – №. 8. – С. 125-132. DOI:10.33249/2663-2144-2020-93-8-125-132
Шапиро. Д.К., Кисилевский И.Р. и др. Биохимический состав плодов форм Viburnum opulus L., произрастающих в полесье и лесостепи Украины. Растительные ресурсы.1992. 28. (2) 54–63.
Ersoy N. et al. Agro-morphological and biochemical characteristics of European cranberrybush (Viburnum opulus L.) //Compt. Rend. Acad. Bulg. Sci. – 2018. – Т. 71. – №. 4. – С. 491-499. DOI:10.7546/CRABS.2018.04.07
Программа и методика сортоизучения плодовых, ягодных и орехоплодных культур. – Орел: Управление издательств полиграфии и книжной торговли, 1999. – 420 с.
Селекция и сортоведение плодовых и ягодных культур. Под редакцией Татаринцева А.С. – М.: «Колос», 1981. – 366 с.
Вдовина Т.А. Изучение внутривидовой изменчивости и отбор дикорастущих форм калины обыкновенной (Viburnum opulus L.), перспективных для селекции. Риддер, 2015. – 68 с.
Бондарцев А.С. Шкала цветов (пособие для биологов при научных и научно-прикладных исследованиях)// – М. –Л.: АН СССР, 1954. – 28 с.
Доспехов Б.А. Методика полевого опыта. – М.: Колос, 1979. – 412 с.
Филипченко Ю. А. Изменчивость и методы её изучения. М.: Наука, 238 с. – 1978. Зайцев Г.Н. Методика био метрических рас четов [Текст] / Г.Н. Зайцев. – М.: Наука, 1973. – 150 с.
Зайцев Г.Н. Математическая статистика в экспериментальной ботанике. Изд.: Наука, 1984. – 424 с.
Жүктөөлөр
Жарыяланды
Кандай шилтеме берүү керек
Саны (чыгарылыш)
Бөлүм
Лицензия
Copyright (c) 2024 Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы. Химия. Биология. География
