КАРШИН ТАЛААСЫНЫН ШОР ТОПУРАКТАРЫНДА ТЫТ СОРТТОРУНУН КЕСИЛИШИНИН ӨСҮШҮН ИЗИЛДӨӨ
DOI:
https://doi.org/10.52754/16948696_2025_1(10)_3Ачкыч сөздөр:
тыт, кесүү, тамыр, айдоо, кесү, шакекче, шакексиз, бүчүрлөр, сорт, клон, кыстарма, бадал плантациясы, жалбырак, тамырлоо, азыктандыруу, жибек куртунун данАннотация
Макалада Хорезм облусунун шартында чарбаларда гибриддик жана сорттуу тыт кесиминен бадал плантацияларын түзүү боюнча маалыматтар келтирилген, бул тыт жибек куртунун тоют фондусунун жакшырышына жана тыт жалбырактарынын түшүмдүүлүгүнүн жогорулашына алып келет, бул бадалдын түшүмдүүлүгүнүн көбөйүшүнө алып келет, бул 13,5 тонна жалбырак өсүмдүктөрүнүн түшүмүн алууну камсыз кылат 3,5—4 куту жибек куртун багып. Мына ошентип, Карши талаасынын шартында жа-цыдан ездештурулген тыт кале-мдеринин осуучу туруктуу жеринде шакекчелуу тыттын калебинден чеп, бадал плантацияларын тузуу, езгече Кашкадарыя областынын Нишанский районунун сорттуу тытына карата аз изилденген. Туттун гибриддик комбина-цияларына жараша шакекчелуу кы-чындардын тамырлануу нормасы 70—90 процентти, сорттуу шакексиз калемчелердики 55,5—60 процентти тузду. Өздүк тамырлуу тыт өсүмдүктөрүнүн бир жылдык бутактарынын бийиктиги 190-235 сантиметрге жетип, бутактарынын түбүндөгү орточо диаметри 1,2-1,6 сантиметрди түзгөн бадал плантациялары иштетилген биринчи жылы 1 гектардан 3,5-4 тонна жалбырак жыйнаган, бул 3,5-4 ящик жибек жумурткасын багуу үчүн жетиштүү.
Библиографиялык шилтемелер
Ўзбекистон Республикаси Прездентининг 2018 йил 20-мартдаги “Пиллачилик тармоғини янада ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” ги ПҚ-3616-сон қарори. Тошкент-2018й.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 17-январдаги «Пиллачилик тармоғида ипак қурти озуқа базасини ривожлантириш бўйича чора-тадбирлар тўғрисида» ги ПҚ-4567-сон қарори. Тошкент-2020 й.
В.К. Рахмонбердиев, Н.О. Ражабов. ”Способы размножения сортового тутовника черенками в условиях Каршинской степи» Аграр соҳасини бақарор ривожлантиришда фан-таълим ва ишлаб чиқариш интеграцияси” илмий-амалий конференцияси материаллари тўплами. Тошкент-2020й.
В.К. Рахмонбердиев, Ф.А. Набиева. ”Изучение способом посадки неокольцованных черенков сортовой шелковицы в условиях Ташкентской области” “Проблема наука” Москва -2021г.
Беккамов Ч.И., Сувонова А.Д., Жуманазаров Т.Т. “Жарариқ тут навини очиқ эрда ёғочланган баргсиз қаламчасидан кўпайтирш ва кўчат етиштириш”.2018 йил – Фаол тадбиркорлик, инновацион ғоялар ва технологияларни қўллаб-қувватлаш йили” га бағишланган профессор-ўқитувчи ва ёш олимларнинг ИИ илмий-амалий конференцияси материаллари тўплами. – Тошкент, 2018.
Умаров Ш.Р., Беккамов Ч.И., Қурбанов И. “Пиллачилик соҳасидаги долзарб муаммолар эчими ва тармоқ озуқа базасини кўпайтириш истиқболлари”. Ўзбекистон ёшлари: аграр соҳам ривожида менинг ҳиссам” мавзусидаги ёш олималарнинг масофавий ИИИ-Республика Илмий-амалий конференция материаллари тўплами (2020-йил 15-май). – Тошкент,2020 й.
Азимов. Э.Ғ, Беккамов Ч.И, Мирзаева Ё.Я, Ражабов Н.О. “Тутчиликда дала тажрибасини ўтказиш”. Зооветеринария илмий оммабоп журнали № 3, Тошкент-2016 йил, 27-28 бетлар.
Рахмонбердиев К, Ҳиббимов М. “Тут дарахтини қаламчасидан кўпайтириш”. Ўқув қўлланма. Тошкент, “Меҳнат” нашриёти-1997й.
Ў. Қўчқоров, Ш.Р. Умаров, Д.И. Холматов, М. Жўраев “Жаҳонда яратилган тут навларининг Ўзбекистонда ташкил этилган коллекциясидаги навлари, шакллари ва дурагайлари” Тошкент - “Фан ва технология” нашриёти, 2012 й.
У. Абдуллаев “Тутчилик” Тошкент - “Меҳнат”, 1991 й.
Рахмонбердиев К. “Закладка кормовых кустовых плантаций окольцованными черенками шелковицы в условиях Каршинской степи”. “Шелк” № 4. Ташкент, -1981 г.
Рахмонбердиев К. «Биологические основы укоренного создания кормового фонда шелководства путем черенкования шелковицы». Ташкент, “Фан”-1980 г.
Жүктөөлөр
Жарыяланды
Кандай шилтеме берүү керек
Саны (чыгарылыш)
Бөлүм
Лицензия
Copyright (c) 2025 Чоршанби Беккамов, Вахобджан Рахманбердиев, Муясар Муханова, Гулшодахон Мухторова
